Ο νέος πρωθυπουργός της Τσεχίας, Αντρέι Μπάμπις, ανακοίνωσε σήμερα ότι η χώρα του δεν θα αποδεχθεί εγγυήσεις για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, θέτοντας ευθέως αντίρρηση στο σχέδιο που προωθείται σε επίπεδο...Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο κ. Μπάμπις, ο οποίος αναλαμβάνει τα καθήκοντά του τη Δευτέρα, τόνισε ότι η Τσεχία δεν πρόκειται να συμμετάσχει σε καμία ρύθμιση που θα απαιτούσε εθνικές εγγυήσεις ή άμεση συμβολή κεφαλαίων. Σε σχετική δήλωση, κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εντοπίσει «εναλλακτικούς τρόπους» για την οικονομική υποστήριξη της Ουκρανίας και υπογραμμίζοντας την ανάγκη για λύσεις που δεν θα μεταφέρουν χρηματοοικονομικό ρίσκο στα δημοσιονομικά των κρατών μελών.
Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται να συζητήσουν την επόμενη εβδομάδα ένα πολύπλοκο σχέδιο για ένα δάνειο προς την Ουκρανία, το οποίο προβλέπει τη χρήση παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας ως εν μέρει εξασφάλιση. Το σχέδιο περιλαμβάνει, σύμφωνα με διπλωματικές πληροφορίες και δημόσιες ανακοινώσεις που έχουν δει το φως, την πιθανή εμπλοκή εθνικών εγγυήσεων προκειμένου να καλυφθούν κενά πιστοληπτικής ικανότητας και να μειωθεί το κόστος δανεισμού. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν τεθεί νομικά και δημοσιονομικά ερωτήματα σχετικά με τη νομιμότητα της χρήσης καταψυγμένων περιουσιακών στοιχείων, τη διαδικασία αποδέσμευσής τους για εγγυήσεις και την τήρηση των ευρωπαϊκών και διεθνών δεσμεύσεων. Ο κ. Μπάμπις ανάρτησε ένα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπου δήλωσε ρητώς: «Δεν θα αποδεχτούμε εγγυήσεις για οτιδήποτε ούτε θα βάλουμε χρήματα σε αυτό (το σχέδιο)».
Η τοποθέτηση του πρωθυπουργού ανοίγει ζήτημα συντονισμού μεταξύ των κρατών μελών και μεταφέρει πίεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρουσιάσει πρακτικές εναλλακτικές λύσεις. Σε τεχνικό επίπεδο, οι επιλογές που μπορούν να εξεταστούν περιλαμβάνουν τη χρήση ευρωπαϊκών μηχανισμών στήριξης, την έκδοση κοινοτικών τίτλων ή τη χορήγηση επιδοτήσεων από τα ταμεία της ΕΕ, χωρίς όμως να έχουν ακόμη παρουσιαστεί συγκεκριμένες προτάσεις που να έχουν την καθολική αποδοχή. Οι διαβουλεύσεις σε επίπεδο συμβουλίου και επιτροπών αναμένεται να επικεντρωθούν σε νομικές διασφαλίσεις, σε τρόπους περιορισμού του δημοσιονομικού ρίσκου για τα κράτη μέλη και σε διαφανείς μηχανισμούς ελέγχου της χρήσης των πόρων. Το θέμα παραμένει στην κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας και θα αποτελέσει αντικείμενο εντατικών διαπραγματεύσεων κατά τις επόμενες συνεδριάσεις των ηγετών.
Στο διπλωματικό υπόβαθρο, η συζήτηση για την αξιοποίηση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας αφορά κατηγορίες περιουσίας όπως τραπεζικές καταθέσεις, συμμετοχές σε εταιρείες, ακίνητα και επενδυτικά κεφάλαια που έχουν τεθεί υπό περιορισμούς μετά τις κυρώσεις. Η μετατροπή τέτοιων στοιχείων σε εγγυήσεις ή σε πηγή αποπληρωμής για δάνειο απαιτεί νομικά τεκμηριωμένες αποφάσεις, διεθνείς συντονισμούς και σαφή κριτήρια προστασίας των δικαιωμάτων τρίτων. Πολλές κυβερνήσεις επιδιώκουν να αποφύγουν προληπτικά δημοσιονομικές δεσμεύσεις που θα επιβαρύνουν τον εθνικό προϋπολογισμό, ενώ τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα κληθούν να παρουσιάσουν τεχνικές αναλύσεις και εναλλακτικά σενάρια χρηματοδότησης πριν από τις τελικές αποφάσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλείται τώρα να αξιολογήσει κόστη, νομικούς κινδύνους και θεσμικές επιπτώσεις και να υποβάλει προτάσεις πριν από τη σύνοδο των ηγετών, ώστε να διευκολυνθεί η λήψη απόφασης χωρίς να διακυβευτεί η συνοχή της ΕΕ.
