Πρεμιέρα σήμερα, Δευτέρα για τις Πανελλαδικές εξετάσεις με 105.000 υποψηφίους να διεκδικούν μία από τις 68.345 θέσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (44.200 στα Πανεπιστήμια και 24.145 στα ΤΕΙ). ΔΕΙΤΕ ΤΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Για το κείμενό του με τίτλο "Εμείς και οι αρχαίοι χώροι θέασης και ακρόασης", το οποίο επελέγη ως θέμα στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας στην πρεμιέρα των Πανελλαδικών Εξετάσεων,μίλησε στο news.gr, ο ομότιμος καθηγητής Κλασσικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Βασίλειος Λαμπρινουδάκης.
"Το κείμενο αναφέρεται στην ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων της χώρας και είναι ένα κείμενο, το οποίο με αφορμή τα θέατρα μιλάει γενικότερα για τη διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, την προστασία της και κυρίως για την ένταξή της μέσα στη σημερινή ζωή", λέει ο Βασίλειος Λαμπρινουδάκης.
Μεταξύ άλλων αναφέρει ότι "τα θέατρα είναι ένας βασικός τύπος μνημείου, ο οποίος εξυπηρετεί περισσότερο από όλους τους άλλους αυτή ακριβώς την ανάγκη, δηλαδή τη λειτουργία, την οποία είχε κατά την αρχαιότητα. Επίσης δημιουργεί έννοιες δημοκρατίας γιατί και στην αρχαιότητα εξυπηρετούσε ακριβώς αυτό το σκοπό. Όχι μόνο γιατί τα γράμματα έχουν μία πανανθρώπινη διάσταση, αναδεικνύοντας προβλήματα και δίνοντας λύσεις, αλλά και διότι πολλές φορές το θέατρο χρησιμοποιούταν για τη συνέλευση των πολιτών και τη λήψη αποφάσεων που αφορούσαν τα κοινά. Τη Δημοκρατία δηλαδή".
Σύμφωνα με τον κύριο Λαμπρινουδάκη ο βασικός συσχετισμός του θεάτρου γίνεται με την ίδια την έννοια της Δημοκρατίας, για το συγκεκριμένο κείμενο των εξετάσεων της Νεοελληνικής Γλώσσας, το οποίο εκδόθηκε πριν από τρία χρόνια.
Απαντήσεις
Α1. Ο συγγραφέας προβάλει την αναγκαιότητα εξοικείωσης και βίωσης του κοινού με τα μνημεία. Αρχικά, αναφέρεται στην αρχιτεκτονική τους δόμηση που υποδηλώνει τη συλλογική αντίληψη των αρχαίων για τη ζωή. Στη συνέχεια, τονίζει τη δυνατότητα αγωγής της ανθρώπινης ψυχής μέσω του λόγου και της δράσης. Η επαφή, άλλωστε, με τα μνημεία ευνοεί την επικοινωνία παρόντος-παρελθόντος. Απαιτείται συνεπώς η υπέρβαση των προβλημάτων που προκαλεί η φθορά του χρόνου προκειμένου να αξιοποιηθούν στο παρόν. Για το σκοπό αυτό, χρειάζεται η καταγραφή τους, η συνεργασία ανθρώπων του πνεύματος, και τοπικών παραγόντων, καθώς και η διοργάνωση εκδηλώσεων για το ευρύ κοινό.
Β1.
α. Σωστό
β. Λάθος
γ. Λάθος
δ. Λάθος
ε. Σωστό
Γ1.
Επικοινωνιακό πλαίσιο: Ομιλία στο πλαίσιο ημερίδας του Δήμου.
Γλώσσα-Ύφος: Κυριολεκτική λειτουργία της γλώσσας / χρήση γ΄ προσώπου, ώστε να αναδειχθεί η αντικειμενικότητα της επιχειρηματολογίας / συνδυασμός ά ενικού προσώπου, αλλά και α΄ - β΄ προσώπου για τις ανάγκες της επικοινωνιακής περίστασης στον πρόλογο και στον επίλογο / προτείνεται η επαναδιατύπωση της προσφώνησης, για τη διατήρηση του επικοινωνιακού ύφους.
Προσφώνηση: Κυρίες και κύριοι, / Αγαπητοί συνδημότες,
Α΄ ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Αφορμή: Συμμετοχή σε ημερίδα του δήμου με θέμα την προστασία και αξιοποίηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς.
Ιδιότητα ομιλούντος: Εκπρόσωπος μαθητικής κοινότητας.
Θέμα: Σημασία-προσφορά των μνημείων και δραστηριότητες με στόχο την εξοικείωση με αυτά.
Β. ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α΄ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ
Τα μνημεία καταδεικνύουν την πολιτιστική ιδιαιτερότητα του λαού που τα δημιούργησε.
• Κάθε λαός, είτε με τους αφανείς-λαϊκούς είτε με τους επιφανείς καλλιτέχνες του, έχει δημιουργήσει στο πέρασμα του χρόνου μνημεία κάθε μορφής, τα οποία αποτυπώνουν την εντελώς ξεχωριστή πορεία του στο χρόνο, την ευαισθησία του και την επινοητικότητά του.
• Τα περισσότερα από αυτά ταυτίζονται με τη συγκεκριμένη χώρα και τον συγκεκριμένο λαό, το περιβάλλον του, τις αξίες και τις περιπέτειές του και συνιστούν τεκμήριο ιστορικής και πολιτισμικής ταυτότητας και μοναδικότητας.
Η παιδευτική λειτουργία των μνημείων είναι προϋπόθεση για την κατάκτηση της εθνικής αυτογνωσίας και πηγή ιστορικής γνώσης.
• Πολλά από τα μνημεία έχουν κατασκευαστεί για να τιμηθούν σημαίνουσες προσωπικότητες του παρελθόντος ή σημαντικά γεγονότα, ειρηνικά ή πολεμικά.
• Η μελέτη και η ουσιαστική επαφή των σύγχρονων ανθρώπων με αυτά λειτουργεί ως αφορμή και ως μέσο αναψηλάφησης της ιστορίας, ως αφορμή αναστοχασμού του παρελθόντος και εξαγωγής πολύτιμων διδαγμάτων για παρόν και το μέλλον.
Τα μνημεία αποτελούν πηγή έμπνευσης και πρωτότυπης καλλιτεχνικής δημιουργίας.
• Ορισμένα από τα μνημεία, ιδίως αυτά που σχετίζονται με την αισθητική και την καλλιτεχνική έκφραση, λόγω της καλλιτεχνικής τους αρτιότητας, λειτουργούν ως διαχρονικά και αξεπέραστα πρότυπα ομορφιάς.
• Από αυτά, οι καλλιτέχνες του παρόντος προχωρούν στη δημιουργία νέων, πρωτότυπων έργων. Έτσι, συμβάλλουν στην ανανέωση και στον εμπλουτισμό της υπάρχουσας παραγωγής και τροφοδοτούν με ερεθίσματα τη σύγχρονη τέχνη.
Μεταβατική παράγραφος: Για να εκτιμήσει ο σύγχρονος άνθρωπος τα μνημεία, απαιτείται πληρέστερη γνώση αυτών. Ιδιαίτερα για τους νέους, σημαντικός κρίνεται ο ρόλος του σχολείου, που οφείλει να καλλιεργεί τη γόνιμη και βιωματική σχέση με τα μνημεία του πολιτισμού.
Β΄ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ.
• Σύνδεση των μνημείων με τα διδασκαλία μαθημάτων, όπως η ιστορία, η γεωγραφία, τα θρησκευτικά, ακόμη και τα μαθηματικά.
• Οργανωμένη και καλά προετοιμασμένη επίσκεψη στα μουσεία, ώστε οι μαθητές να γνωρίζουν επαρκή στοιχεία για αυτά. Η επίσκεψη και μελέτη μνημείων πρέπει να είναι συστηματική και διαρκής και να μην εξαντλείται σε μια ευκαιριακή και περιοδική περιδιάβαση.
• Προτεραιότητα σε μουσεία ή μνημεία της περιοχής που ζουν οι μαθητές, ώστε να γνωρίζουν την αξία τους και να αποκτούν ιδιαίτερη σχέση μαζί τους.
• Την ευθύνη για τις επισκέψεις να αναλάβουν αρχαιολόγοι που γνωρίζουν καλά την ιστορία, τις αισθητικές και τεχνικές λεπτομέρειες των μνημείων.
• Προγράμματα ανάδειξης μνημείων από σχολεία, τα οποία είναι και άγνωστα στο ευρύ κοινό.
• Πολιτιστικές ανταλλαγές με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, ώστε να αναδειχτεί η ευρωπαϊκή διάσταση των μνημείων της καθεμιάς.
● Διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία για την αξιοποίηση της μορφωτικής τους λειτουργίας.
Γ. ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Β1.
α. Σωστό
β. Λάθος
γ. Λάθος
δ. Λάθος
ε. Σωστό
Γ1.
Επικοινωνιακό πλαίσιο: Ομιλία στο πλαίσιο ημερίδας του Δήμου.
Γλώσσα-Ύφος: Κυριολεκτική λειτουργία της γλώσσας / χρήση γ΄ προσώπου, ώστε να αναδειχθεί η αντικειμενικότητα της επιχειρηματολογίας / συνδυασμός ά ενικού προσώπου, αλλά και α΄ - β΄ προσώπου για τις ανάγκες της επικοινωνιακής περίστασης στον πρόλογο και στον επίλογο / προτείνεται η επαναδιατύπωση της προσφώνησης, για τη διατήρηση του επικοινωνιακού ύφους.
Προσφώνηση: Κυρίες και κύριοι, / Αγαπητοί συνδημότες,
Α΄ ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Αφορμή: Συμμετοχή σε ημερίδα του δήμου με θέμα την προστασία και αξιοποίηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς.
Ιδιότητα ομιλούντος: Εκπρόσωπος μαθητικής κοινότητας.
Θέμα: Σημασία-προσφορά των μνημείων και δραστηριότητες με στόχο την εξοικείωση με αυτά.
Β. ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ
Α΄ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ
Τα μνημεία καταδεικνύουν την πολιτιστική ιδιαιτερότητα του λαού που τα δημιούργησε.
• Κάθε λαός, είτε με τους αφανείς-λαϊκούς είτε με τους επιφανείς καλλιτέχνες του, έχει δημιουργήσει στο πέρασμα του χρόνου μνημεία κάθε μορφής, τα οποία αποτυπώνουν την εντελώς ξεχωριστή πορεία του στο χρόνο, την ευαισθησία του και την επινοητικότητά του.
• Τα περισσότερα από αυτά ταυτίζονται με τη συγκεκριμένη χώρα και τον συγκεκριμένο λαό, το περιβάλλον του, τις αξίες και τις περιπέτειές του και συνιστούν τεκμήριο ιστορικής και πολιτισμικής ταυτότητας και μοναδικότητας.
Η παιδευτική λειτουργία των μνημείων είναι προϋπόθεση για την κατάκτηση της εθνικής αυτογνωσίας και πηγή ιστορικής γνώσης.
• Πολλά από τα μνημεία έχουν κατασκευαστεί για να τιμηθούν σημαίνουσες προσωπικότητες του παρελθόντος ή σημαντικά γεγονότα, ειρηνικά ή πολεμικά.
• Η μελέτη και η ουσιαστική επαφή των σύγχρονων ανθρώπων με αυτά λειτουργεί ως αφορμή και ως μέσο αναψηλάφησης της ιστορίας, ως αφορμή αναστοχασμού του παρελθόντος και εξαγωγής πολύτιμων διδαγμάτων για παρόν και το μέλλον.
Τα μνημεία αποτελούν πηγή έμπνευσης και πρωτότυπης καλλιτεχνικής δημιουργίας.
• Ορισμένα από τα μνημεία, ιδίως αυτά που σχετίζονται με την αισθητική και την καλλιτεχνική έκφραση, λόγω της καλλιτεχνικής τους αρτιότητας, λειτουργούν ως διαχρονικά και αξεπέραστα πρότυπα ομορφιάς.
• Από αυτά, οι καλλιτέχνες του παρόντος προχωρούν στη δημιουργία νέων, πρωτότυπων έργων. Έτσι, συμβάλλουν στην ανανέωση και στον εμπλουτισμό της υπάρχουσας παραγωγής και τροφοδοτούν με ερεθίσματα τη σύγχρονη τέχνη.
Μεταβατική παράγραφος: Για να εκτιμήσει ο σύγχρονος άνθρωπος τα μνημεία, απαιτείται πληρέστερη γνώση αυτών. Ιδιαίτερα για τους νέους, σημαντικός κρίνεται ο ρόλος του σχολείου, που οφείλει να καλλιεργεί τη γόνιμη και βιωματική σχέση με τα μνημεία του πολιτισμού.
Β΄ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ.
• Σύνδεση των μνημείων με τα διδασκαλία μαθημάτων, όπως η ιστορία, η γεωγραφία, τα θρησκευτικά, ακόμη και τα μαθηματικά.
• Οργανωμένη και καλά προετοιμασμένη επίσκεψη στα μουσεία, ώστε οι μαθητές να γνωρίζουν επαρκή στοιχεία για αυτά. Η επίσκεψη και μελέτη μνημείων πρέπει να είναι συστηματική και διαρκής και να μην εξαντλείται σε μια ευκαιριακή και περιοδική περιδιάβαση.
• Προτεραιότητα σε μουσεία ή μνημεία της περιοχής που ζουν οι μαθητές, ώστε να γνωρίζουν την αξία τους και να αποκτούν ιδιαίτερη σχέση μαζί τους.
• Την ευθύνη για τις επισκέψεις να αναλάβουν αρχαιολόγοι που γνωρίζουν καλά την ιστορία, τις αισθητικές και τεχνικές λεπτομέρειες των μνημείων.
• Προγράμματα ανάδειξης μνημείων από σχολεία, τα οποία είναι και άγνωστα στο ευρύ κοινό.
• Πολιτιστικές ανταλλαγές με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, ώστε να αναδειχτεί η ευρωπαϊκή διάσταση των μνημείων της καθεμιάς.
● Διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία για την αξιοποίηση της μορφωτικής τους λειτουργίας.
Γ. ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ανακεφαλαίωση και επισήμανση των βασικών αξόνων του θέματος.
