Latest News

Τρίτη 15 Ιουνίου 2021

ΝΑΤΟ: Το reset του Μπάιντεν στις σχέσεις ΗΠΑ-ΕΕ και το ενιαίο μέτωπο ενάντια στην Κίνα


 Η χθεσινή Σύνοδος του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες είχε ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς σηματοδότησε την αυγή μίας νέας εποχής για την ευρωατλαντική... συμμαχία.


Ο Τζο Μπάϊντεν έβαλε τέλος σε μία παρατεταμένη περίοδο καχυποψίας, όταν ένοικος του Λευκού Οίκου ήταν ο Ντόναλντ Τράμπ. Ο τελευταίος είχε ρίξει βαριά τη σκιά του στις διατλαντικές σχέσεις. «Το ΝΑΤΟ είναι ενωμένο και η Αμερική επέστρεψε», δήλωσε σχεδόν πανηγυρικά ο πρόεδρος των ΗΠΑ, στη συνέντευξη τύπου μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου. Χαρακτήρισε «σταθερή και ακλόνητη» τη δέσμευση των ΗΠΑ για τη συλλογική άμυνα του ΝΑΤΟ.

Για το Αφγανιστάν, ο Μπάιντεν ανέφερε ότι θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, ώστε η χώρα να μην ξαναγίνει ποτέ καταφύγιο τρομοκρατών που θα εξαπολύουν επιθέσεις στη Δύση. Πρόσθεσε δε ότι υπήρξε ομοφωνία στη σύνοδο για το θέμα της αποχώρησης των ΝΑΤΟϊκών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν. Τέλος, μιλώντας για την πανδημία του κορωνοϊού, ο Μπάιντεν κάλεσε τους Αμερικανούς να μην εφησυχάζουν αλλά να εμβολιαστούν.

Στην πραγματικότητα, πέρα από την πανδημία, την κλιματική αλλαγή, τη χρηματοδότηση της Συμμαχίας και την επαναβεβαίωση των βασικών αρχών, περί συλλογικής άμυνας, ενότητας και αλληλεγγύης, το ΝΑΤΟ επέστρεψε στην αναχαίτιση της Ρωσίας. Ο Αμερικανός πρόεδρος, άλλωστε, το είχε καταστήσει σαφές πριν ακόμα διασχίσει τον Ατλαντικό. Αυτό επιβεβαίωσε το κοινό ανακοινωθέν συμπερασμάτων, όσο και η συνέντευξη τύπου του Τζο Μπάιντεν. Ο Μπάιντεν επανέλαβε πως η Ρωσία και η Κίνα επιδιώκουν να σπείρουν τη διχόνοια στην διατλαντική αλληλεγγύη, διαβεβαιώνοντας όμως ότι ο ίδιος δεν επιθυμεί τη διένεξη με τη Μόσχα. Διεμήνυσε ότι θα καταστήσει απολύτως σαφείς τις «κόκκινες γραμμές» του στην κατ’ ιδίαν συνάντησή του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.

Από την πλευρά του, ο Ρώσος πρόεδρος παραχώρησε συνέντευξη στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο NBC ενόψει της συνάντησης. Εξέφρασε την ελπίδα ότι θα τηρηθούν «ορισμένοι κανόνες επικοινωνίας», δηλώνοντας παράλληλα ότι το τελευταίο διάστημα οι σχέσεις μεταξύ Μόσχας και Ουάσινγκτον θυσιάστηκαν για να εξυπηρετηθούν οι πολιτικές διενέξεις στις ΗΠΑ. Αρνήθηκε την παρέμβαση της Ρωσίας στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο ανταλλαγής κρατουμένων με την Ουάσινγκτον. Αναφέρθηκε και στο περιστατικό του 2011, τότε που ο Τζο Μπάϊντεν τον κοίταξε στα μάτια και του είπε «δεν έχετε ψυχή». Ο Ρώσος πρόεδρος ισχυρίστηκε ότι δεν μπορεί να θυμηθεί εκείνη τη συζήτησή. «Δεν θυμάμαι αυτό το συγκεκριμένο μέρος των συνομιλιών μας [...] Όσον αφορά την ψυχή, αυτό είναι κάτι που αφορά την εκκλησία» δήλωσε ο Πούτιν.

Η Κίνα βρέθηκε στο στόχαστρο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, με τους ηγέτες των χωρών που συμμετείχαν να κάνουν λόγο για «συστημικές προκλήσεις» εκ μέρους του Πεκίνου, στο κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσαν από τις Βρυξέλλες. Δεδηλωμένος στόχος του Μπάϊντεν ήταν, άλλωστε, να μετατοπιστεί το ενδιαφέρον του ΝΑΤΟ προς την Ασία. «Το ΝΑΤΟ χρειάζεται να βρει τη σωστή ισορροπία στον τρόπο που αντιμετωπίζει την Κίνα, χωρίς να την υποτιμά, ούτε όμως και να την υπερτιμά», δήλωσε η καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ μετά τη σύνοδο των ηγετών της Συμμαχίας στις Βρυξέλλες.

«Οι δεδηλωμένες φιλοδοξίες της Κίνας και η δυναμική της συμπεριφορά παρουσιάζουν συστημικές προκλήσεις για τη βασιζόμενη σε κανόνες διεθνή τάξη και για τομείς που σχετίζονται με την ασφάλεια της συμμαχίας», δηλώνουν οι ηγέτες του ΝΑΤΟ στις ανακοινώσεις τους. Το έγγραφο συμπερασμάτων της Συνόδου επικρίνει την Κίνα για την ταχεία ανάπτυξη του πυρηνικού οπλοστασίου της, την αδιαφάνειά της σε ό,τι αφορά τον εκσυγχρονισμό των δυνάμεών της και τη στρατιωτική συνεργασία της με τη Ρωσία.

Σε αντίθεση με τη συνάντηση Μπάιντεν - Πούτιν που αναμένεται, το τετ-α-τετ του Αμερικανού προέδρου με τον Τούρκο ομόλογό του πραγματοποιήθηκε χθες. Διήρκεσε, μάλιστα, 45 ολόκληρα λεπτά. Ο Ταγίπ Ερντογάν εμφανίστηκε διαλλακτικός και γοητευτικός καθ΄ όλη τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Ιδιαίτερα φιλικός, δεν θύμιζε σε τίποτα τον μαινόμενο ταύρο των προηγούμενων μηνών. Συναντήθηκε και με τον Εμανουέλ Μακρόν, επιχειρώντας να εξομαλύνει τις ταραγμένες σχέσεις τους. Η γαλλική προεδρία ανακοίνωσε ότι «οι δύο ηγέτες εξέφρασαν τη βούληση να προχωρήσουν μαζί στη Συρία και στη Λιβύη», δύο ζητήματα που ήταν τα πλέον ακανθώδη στις ταραγμένες σχέσεις των δύο χωρών στη διάρκεια του τελευταίου έτους. Να μειώσει τις εντάσεις επιχείρησε και με τον Αμερικανό πρόεδρο. Για «θετική και παραγωγική» συνάντηση έκανε λόγο ο Τζο Μπάιντεν.

Στη συνέντευξη Τύπου ανέφερε πως στο μεγαλύτερο σκέλος της συνάντησης συζήτησαν πώς θα προχωρήσουν σε μία σειρά ζητημάτων και οι ομάδες τους θα εργαστούν τώρα πάνω στις λεπτομέρειες όσων συμφωνήθηκαν. Από την πλευρά του, ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε ότι στις «εκτεταμένες συνομιλίες» του με τον Αμερικανό ομόλογό του κάλυψαν πολλά ζητήματα όπως τη συνεργασία τους σε περιφερειακά θέματα. Έκανε επίσης λόγο για μακρόχρονη φιλία του με τον Αμερικανό πρόεδρο, ενώ κατά τα λεγόμενά του ο Τζο Μπάιντεν του είπε ότι ενδέχεται να επισκεφθεί την Τουρκία. Όπως αναμενόταν, η συνάντηση Μπάιντεν - Ερντογάν σηματοδότησε την έναρξη ενός νέου κύκλου αμερικανοτουρκικών διαπραγματεύσεων. Είναι σαφές ότι τόσο η Ουάσινγκτον, όσο και η Άγκυρα αναζητούσαν εξαρχής τρόπο να αποφύγουν τη ρήξη. Ο χρόνος μένει να δείξει.