Οι εγκληματίες που παλαιότερα βασίζονταν σε διαμάντια, χρυσό και έργα τέχνης για να κρύβουν παράνομα κέρδη στρέφονται όλο και περισσότερο στα stablecoins, έναν τύπο κρυπτονομίσματος συνδεδεμένου με το δολάριο ΗΠΑ και λειτουργικά εκτός του παραδοσιακού... τραπεζικού συστήματος.
Τα stablecoins επιτρέπουν άμεσες διασυνοριακές μεταφορές και μπορούν να επιστρέψουν στο τραπεζικό σύστημα χωρίς να εντοπιστούν. Σύμφωνα με την Chainalysis, έως και 25 δισεκατομμύρια δολάρια παράνομων συναλλαγών το 2023 αφορούσαν stablecoins.
Η αυξανόμενη χρήση τους από Ρώσους ολιγάρχες, ηγετικά στελέχη του Ισλαμικού Κράτους και άλλους υπό κυρώσεις υπονομεύει την αποτελεσματικότητα ενός βασικού εργαλείου της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής: την αποκοπή αντιπάλων από το δολάριο και το διεθνές τραπεζικό σύστημα.
Νομιμοποίηση εσόδων ενός δισ. δολαρίων στη Βρετανία
Οι κυβερνήσεις προσπαθούν να περιορίσουν το φαινόμενο. Στη Βρετανία αποκαλύφθηκε πρόσφατα κύκλωμα νομιμοποίησης εσόδων ύψους ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, το οποίο είχε αγοράσει τράπεζα στο Κιργιστάν για να παρακάμπτει κυρώσεις και να στηρίζει οικονομικά τις ρωσικές στρατιωτικές προσπάθειες.
Το κύκλωμα μετέτρεπε χρήματα από εμπόριο ναρκωτικών, όπλων και trafficking σε Tether, το πιο διαδεδομένο stablecoin.
Το πείραμα των New York Times
Ένα δημοσιογραφικό πείραμα δείχνει πόσο εύκολο είναι να παρακαμφθούν οι έλεγχοι: με 40 δολάρια σε μετρητά, δημοσιογράφος των New York Times αγόρασε μέσω ΑΤΜ κρυπτονομισμάτων stablecoins, τα οποία φορτώθηκαν σε έναν αριθμό κάρτας Visa μέσω bot στο Telegram, χωρίς καμία διαδικασία ταυτοποίησης.
Η κάρτα εκδόθηκε μέσω της WantToPay, εταιρείας που εξυπηρετούσε Ρώσους οι οποίοι δεν μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν παραδοσιακές κάρτες λόγω αμερικανικών κυρώσεων μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Εκατοντάδες χρήστες σε ρωσόφωνα φόρουμ περιγράφουν τη χρήση αυτών των καρτών για να πληρώνουν υπηρεσίες όπως ChatGPT, Netflix και άλλες πλατφόρμες που δεν δέχονται πληρωμές από ρωσικές τράπεζες.
Μετά την επικοινωνία του δημοσιογράφου με την εταιρεία, οι αναφορές σε Visa και Mastercard αφαιρέθηκαν από τον ιστότοπο της WantToPay, ενώ η υπηρεσία ανακοίνωσε ότι δεν εκδίδει πλέον κάρτες. Η Visa άνοιξε έρευνα, ενώ η Mastercard δήλωσε ότι έχει μηδενική ανοχή σε παράνομη δραστηριότητα. Ανακαλύφθηκε επίσης ότι η WantToPay χρησιμοποιούσε την βραζιλιάνικη εταιρεία Dock για την έκδοση των καρτών. Η Dock αρνήθηκε σχέση με την WantToPay αλλά είπε ότι ακύρωσε κάρτες που θεώρησε ύποπτες και πως οι πελάτες της υπόκεινται σε διαδικασίες ταυτοποίησης.
Το περιστατικό αποκάλυψε μια πολύπλοκη αλυσίδα μεσαζόντων, όπου εταιρείες που δεν είναι πλήρως ρυθμιζόμενες μπορούν να λειτουργήσουν ως «γκρίζες ζώνες» ανάμεσα στις τράπεζες και στους κανόνες συμμόρφωσης. Σε Telegram και άλλα κανάλια εντοπίστηκαν 24 επιπλέον εταιρείες που διαφημίζουν ανώνυμες Visa και Mastercard φορτισμένες με stablecoins, με όρια δαπανών έως 30.000 δολάρια. Αυτές οι εταιρείες είναι εγγεγραμμένες σε χώρες όπως Κόστα Ρίκα, Μάλτα, Γεωργία, Καζακστάν και Ρωσία.
Ο… Genius νόμος Τραμπ
Στις ΗΠΑ, ο νόμος GENIUS, που υπέγραψε ο Τραμπ τον Ιούλιο, θεωρείται η πρώτη μεγάλη ομοσπονδιακή νομοθεσία για τα κρυπτονομίσματα. Ο νόμος θέτει κανόνες για τη σταθερότητα των stablecoins, εισάγει ομοσπονδιακή εποπτεία και απαιτεί προγράμματα συμμόρφωσης για την καταπολέμηση παράνομων συναλλαγών.
Η Circle, εκδότης του δεύτερου μεγαλύτερου stablecoin, υποστήριξε τον νόμο.
Η Tether, από την άλλη, δήλωσε ότι οι επικρίσεις αγνοούν το γεγονός ότι οι συναλλαγές blockchain είναι πιο ανιχνεύσιμες από τα μετρητά. Υποστήριξε επίσης ότι έχει βοηθήσει να παγώσουν πάνω από 3,4 δισεκατομμύρια δολάρια σε παράνομα κεφάλαια.
Ωστόσο, ο νόμος έχει περιορισμούς. Αφορά κυρίως αμερικανικές πλατφόρμες όπως η Coinbase, αφήνοντας εκτός μεγάλα tokens που εκδίδονται στο εξωτερικό. Η Tether, με πάνω από 180 δισεκατομμύρια δολάρια σε κυκλοφορία και πάνω από 112 δισεκατομμύρια δολάρια τοποθετημένα σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα, δεν καλύπτεται από τις νέες ρυθμίσεις. Οι σχέσεις της Tether με την Cantor Fitzgerald —της οποίας ο πρόεδρος και αντιπρόεδρος είναι γιοι του Υπουργού Εμπορίου Howard Lutnick— περιπλέκουν περαιτέρω την εικόνα, καθώς ο Lutnick είναι αρμόδιος για την επιβολή περιορισμών στις εξαγωγές αμερικανικής τεχνολογίας που μπορούν επίσης να παρακαμφθούν μέσω stablecoins.
Τέλος, οι προσπάθειες επιβολής κυρώσεων στον offshore χώρο αποδεικνύονται ανεπαρκείς. Το ρούβλι-συνδεδεμένο stablecoin A7A5 συνεχίζει να κυκλοφορεί, παρά τις κυρώσεις σε αυτό, στον εκδότη του και στους εμπλεκόμενους τραπεζικούς και επιχειρηματικούς φορείς. Πριν επιβληθούν κυρώσεις στο βασικό ανταλλακτήριο που το διακινούσε, αυτό μετέφερε αθόρυβα δεκάδες εκατομμύρια δολάρια σε stablecoins σε νέα, μη αναγνωρισμένα πορτοφόλια.
