Πρόκειται για έκθεση 46 σελίδων που ξεπερνά τις 10.000 λέξεις όπου το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφέρεται εκτενώς στην κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας και έφερε μπαράζ αντιδράσεων από την αντιπολίτευση.
To υπουργείο Εξωτερικών εμφανίζεται, ωστόσο, ενοχλημένο απο την έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ενώ επιχειρεί να αμφισβητήσει την αξιοπιστία της έκθεσης. «Η έκθεση καταγράφει, χωρίς περαιτέρω διερεύνηση, καταγγελίες μη κυβερνητικών οργανώσεων για τις οποίες δεν πραγματοποιείται ανεξάρτητος έλεγχος» αναφέρει στην – αμήχανη – ανακοίνωσή του ενώ συμπληρώνει ότι «ιδιαίτερα σημαντικό για την ακεραιότητα, την αξιοπιστία και την αντικειμενικότητα της έκθεσης είναι το γεγονός ότι δεν ζητήθηκε η άποψη της ελληνικής πολιτείας σε σχέση με τα αναφερόμενα θέματα».
Στην ανακοίνωση αναφέρονται τα εξής:
«Η έκθεση καταγράφει, χωρίς περαιτέρω διερεύνηση, καταγγελίες μη κυβερνητικών οργανώσεων για τις οποίες δεν πραγματοποιείται ανεξάρτητος έλεγχος.
Ακριβώς λόγω της αδιάκριτης αυτής καταγραφής, εμφανίζεται ότι σε όλες τις χώρες με ανεπτυγμένο κράτος δικαίου υφίστανται σοβαρά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ιδιαίτερα σημαντικό για την ακεραιότητα, την αξιοπιστία και την αντικειμενικότητα της έκθεσης είναι το γεγονός ότι δεν ζητήθηκε η άποψη της ελληνικής πολιτείας σε σχέση με τα αναφερόμενα θέματα.
Αν και αναγνωρίζεται σε πολλά επίπεδα η πρόοδος σε σχέση με την προστασία δικαιωμάτων στην Ελλάδα, η έκθεση παραγνωρίζει ή και τελείως αγνοεί ρυθμιστικές παρεμβάσεις και εθνικές στρατηγικές των τελευταίων ετών για τη διασφάλιση δικαιωμάτων ευάλωτων κατηγοριών πολιτών, όπως ΑμεΑ, ΛΟΑΤΚΙ και ασυνόδευτα ανήλικα.
Διαχρονικά, οι εκθέσεις για την Ελλάδα παρουσιάζουν ανάλογα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ιδιαιτέρως την περίοδο 2016-2019 παραθέτονταν σοβαρότατες καταγγελίες, οι οποίες σταδιακά εξέλιπαν.
Η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει να υπηρετεί με συνέπεια τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου στην Ελλάδα, εμβαθύνοντας την ουσιαστική ισότητα των πολιτών και τα ατομικά και κοινωνικά τους δικαιώματα και βελτιώνοντας το επίπεδο ζωής τους».
Κασσελάκης: Μήπως ο Μητσοτάκης να κοιταχτεί στον καθρέφτη του;
Η έκθεση – κόλαφος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα, σχολιάστηκε από τον Στέφανο Κασσελάκη.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ σε δήλωσή του, ανέφερε πως μετά το ψήφισμα για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα από το Ευρωκοινοβούλιο, έρχεται και έκθεση από τις ΗΠΑ, η οποία του προκαλεί την απορία για το αν έχει κααλάβει ο πρωθυπουργός αν πάει τελικά κάτι… λάθος στην χώρα.
Κάνει επίσης λόγο για θεσμικό κατήφορο από την πλευρά κυβέρνησης, καλώντας τον Κυριάκο Μητσοτάκη να σταματήσει τις θεωρείες συνωμοσίας.
Η ανάρτηση Κασσελάκη
«Δυο μήνες μετά το ψήφισμα – κόλαφο του Ευρωκοινοβουλίου για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα, έρχεται τώρα η έκθεση – κόλαφος του State Department για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα. Μετά το Renew Europe του Μακρόν, τους Σοσιαλδημοκράτες του Σολτς και του Σάντσεθ, τους Πράσινους της Μπέρμποκ και την ευρωπαϊκή Αριστερά – τους οποίους τα κυβερνητικά σενάρια συνωμοσίας έχουν εντάξει στους εχθρούς της χώρας – προστίθεται τώρα άραγε στη λίστα και ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπάιντεν;
Γιατί να θέλουν τόσες χώρες και τόσο διαφορετικών αποχρώσεων ηγέτες να πλήξουν -όλοι τους!- τον «επιτυχημένο» Πρωθυπουργό; Μήπως κάτι πάει πολύ λάθος στη χώρα μας;
Τόσο λάθος που η διεθνής κοινότητα να μην μπορεί να κάνει πλέον τα στραβά μάτια;
Μήπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα πρέπει να αφήσει τις θεωρίες συνωμοσίας και να κοιταχτεί στον καθρέφτη του;
Όσο για εμάς, πενήντα χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα όπου γεννήθηκε, έχουμε χρέος να ανακόψουμε τον θεσμικό κατήφορο.
Βολές ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση
Με αφορμή την έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο ΣΥΡΙΖΑ εξαπέλυσε βολές στην κυβέρνηση. «Με τα πλέον μελανά χρώματα περιγράφει το καθεστώς των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Ελλάδα ειδική έκθεση του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα. Η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα το 2023 δεν εμφάνισε καμία πρόοδο στο μέτωπο της προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Αντιθέτως, η κυβέρνηση των ΗΠΑ εκφράζει προβληματισμό για μια σειρά από σημαντικά ζητήματα που είχε αναδείξει και το πρόσφατο ψήφισμά – ράπισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Κράτος Δικαίου στην Ελλάδα. Ενδεικτικά, αναφέρεται στη ‘σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση’ μεταναστών και κρατουμένων, σε στοχευμένη βία σε βάρος φυλετικών ή εθνοτικών μειονοτήτων και σε και εγκλήματα που περιλαμβάνουν βία ή απειλές βίας σε βάρος μελών της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας» αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ.
Όπως προσθέτει, «σε σχέση με το σκάνδαλο των υποκλοπών η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ εκθέτει την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Υιοθετεί τις αναφορές της αντιπολίτευσης και των διεθνών ΜΜΕ που υποστήριξαν ότι το μοτίβο των αποδεικτικών στοιχείων εμπλέκει τις ελληνικές αρχές στη χρήση του Predator. Εστιάζει δε στα ευρήματα της Αρχής Προστασίας Δεδομένων που κατέδειξαν ότι τουλάχιστον 92 Έλληνες πολίτες έχουν πέσει θύματα του κακόβουλου λογισμικού. Κάνει δε ειδική μνεία στην έκθεση των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα και στις ανησυχίες τους αφενός για τις παρακολουθήσεις δημοσιογράφων στην Ελλάδα και αφετέρου για τον κυβερνητικό έλεγχο στα Μέσα Ενημέρωσης. Τέλος, μόνον απαρατήρητες δεν περνούν οι επισημάνσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τη διαφθορά κρατικών αξιωματούχων και δημοσίων λειτουργών και για το πώς οι καταδικασμένοι επίορκοι αποφεύγουν τη φυλάκιση».
«Η έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών για το καθεστώς των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην Ελλάδα είναι ένα ακόμη ράπισμα για την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Επιβεβαιώνει δε πλήρως τις ανησυχίες που έχουν εκφράσει ήδη άλλοι διεθνείς οργανισμοί για την κατάσταση του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία θλίβεται που μια έκθεση με τόσο μεγάλη διεθνή απήχηση εμπεριέχει τόσες πολλές αρνητικές αναφορές για τη χώρα μας. Ωστόσο, τα προβλήματα πλέον δεν μπορούν να κρυφτούν και οι εξωραϊσμοί του μιντιακού συστήματος Μητσοτάκη δεν έχουν πλέον καμία απολύτως ισχύ. Για όσους δεν το έχουν ακόμη αντιληφθεί, αυτό που διακυβεύεται στις εκλογές της 9ης Ιουνίου είναι η ποιότητα της Δημοκρατίας μας και η διεθνής θέση της χώρας» καταλήγει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Νέα Αριστερά: Νέα προβλήματα στην κυβέρνηση Μητσοτάκη
Από την πλευρά της, η Νέα Αριστερά, σχολιάζοντας την έκθεση του αμερικανικού ΥΠΕΞ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα σημείωσε χαρακτηριστικά:
«Αστυνομική βία, βασανιστήρια και απάνθρωπες συνθήκες σε υπερκορεσμένες φυλακές, επαναπροωθήσεις που οδηγούν σε ναυάγια με τρομερότερο αυτό της Πύλου, υποκλοπές από ΕΥΠ και Predator, πιέσεις σε δημοσιογράφους προκειμένου να μην ασκούν κριτική στην κυβέρνηση, διαφθορά. Επιπλέον, ελλειμματική ή και ανύπαρκτη διερεύνηση των παραβιάσεων του κράτους δικαίου.
Εμείς τα γνωρίζουμε καλά όλα αυτά και τα αναγνωρίζουμε ως καθημερινή κατάσταση στη χώρα μας. Τα καταθέτει ωστόσο και η ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, προκαλώντας, μετά το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου, νέα προβλήματα στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και δείχνοντας σε ποιο επίπεδο βρίσκεται η δημοκρατία στην Ελλάδα.
Στις 10.000 λέξεις της Έκθεσης, η ελληνική κυβέρνηση απαντά με τη γνωστή της τακτική. Η αμήχανη ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών αμφισβητεί την αξιοπιστία τόσο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ όσο και των ΜΚΟ που προσέφεραν στοιχεία στην Έκθεση. Μετά το Ευρωκοινοβούλιο, στη συνωμοσία που εξυφαίνεται εναντίον του Κυριάκου Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του συμμετέχει και το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών. Η φαιδρότητα δεν έχει τέλος.
Για τη Νέα Αριστερά είναι ταυτοτικό στοιχείο και καθήκον η υπεράσπιση του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων αλλά και ο αγώνας ενάντια στον αυταρχισμό, τη διαφθορά και την ακροδεξιά στροφή (που σήμερα άλλωστε ενσωματώνεται φανερά και στο ευρωψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας). Αγωνιζόμαστε καθημερινά για την ανατροπή των πολιτικών συσχετισμών και τη βελτίωση του επιπέδου της δημοκρατίας στη χώρα μας».
Απάνθρωπη μεταχείριση στις φυλακές
Στην εισαγωγή της η έκθεση αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «σημαντικά ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων περιελάμβαναν αξιόπιστες αναφορές για σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία κρατουμένων στη φυλακή και μεταναστών και αιτούντων άσυλο από τις αρχές επιβολής του νόμου, εγκλήματα που περιλαμβάνουν βία που στοχεύουν μέλη εθνικών, φυλετικών ή εθνοτικών μειονοτήτων και εγκλήματα που περιλαμβάνουν βία ή απειλές βίας που στοχεύουν λεσβίες, ομοφυλόφιλους, αμφιφυλόφιλους, τρανς, queer ή ιντερσεξ άτομα».
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφέρει ότι «η κυβέρνηση λάμβανε τακτικά μέτρα για τη διερεύνηση, τη δίωξη και την τιμωρία αξιωματούχων που διέπραξαν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είτε στις δυνάμεις ασφαλείας είτε σε άλλα μέρη της κυβέρνησης».
Ωστόσο, όπως τονίζει, «υπήρξαν, καταγγελίες από μη κυβερνητικούς οργανισμούς και διεθνείς οργανισμούς σχετικά με την αποτυχία της κυβέρνησης να διερευνήσει αποτελεσματικά τους ισχυρισμούς για αναγκαστικές επιστροφές αιτούντων άσυλο και να ζητήσει από τους υπεύθυνους να λογοδοτήσουν.
Κακοποιούν παράτυπους μετανάστες και αιτούντες άσυλο
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επισημαίνει ότι «τοπικές και διεθνείς μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) και ΜΜΕ ανέφεραν περιπτώσεις αστυνομικών αρχών που φέρονται να κακοποιούν παράτυπους μετανάστες και αιτούντες άσυλο κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων αποτροπής και απώθησης στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας, καθώς και σε προαναχωρητικά κέντρα και εγκαταστάσεις κράτησης.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπογραμμίζει ότι «οι φυλακές και τα κέντρα κράτησης παρέμεναν υπερπλήρη, συχνά με ανεπαρκείς εγκαταστάσεις υγιεινής ή υγειονομικής περίθαλψης.
Τον Ιανουάριο, ο βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης και σκιώδης υπουργός Μετανάστευσης, Γιώργος Ψυχογιός, κατήγγειλε «την επιδείνωση των συνθηκών» στα προαναχωρητικά κέντρα που απέδωσε στην έλλειψη ζωτικής σημασίας υγειονομικών και κοινωνικών υπηρεσιών.
Τον Αύγουστο, η Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων και της Απάνθρωπης ή Ταπεινωτικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας δημοσίευσε μια έκθεση με βάση την επίσκεψή της τον Νοέμβριο του 2022 στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κρατουμένων Κορυδαλλού.
Η έκθεση σημείωσε «υπερπληθυσμένα και ερειπωμένα» δωμάτια χωρίς «πραγματικές δραστηριότητες εργοθεραπείας» και ανεπαρκές ιατρικό προσωπικό για τους 170 ασθενείς.
Για την περίοδο 2022-2023, η κυβέρνηση εφάρμοσε ένα ειδικό πρόγραμμα, αξίας 24 εκατομμυρίων ευρώ (25,9 εκατομμύρια δολάρια) και στόχευσης 7.000 δικαιούχων, για την ενίσχυση της μελλοντικής επανένταξης των κρατουμένων.
Χρήση λογισμικών κατασκοπείας
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφέρει ότι «μια έκθεση του Μαΐου από την Εξεταστική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη χρήση λογισμικών κατασκοπείας διαπίστωσε ότι η χώρα δεν χρησιμοποιούσε spyware «ως μέρος μιας ολοκληρωμένης αυταρχικής στρατηγικής», αλλά χρησιμοποιούσε το κατασκοπευτικό λογισμικό εναντίον «δημοσιογράφων, πολιτικών και επιχειρηματιών», και εξήγαγε το spyware σε χώρες με φτωχές επιδόσεις στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Κατά τη διάρκεια του έτους, δεν υπήρξαν νέες αναφορές για περιπτώσεις χρήσης spyware.
Η Άρτεμις Σίφορντ, πρώην υπάλληλος της Meta με διπλή ελληνική και αμερικανική υπηκοότητα, η οποία, σύμφωνα με έκθεση των New York Times στις 20 Μαρτίου, εργαζόταν σε θέματα πολιτικής για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, ισχυρίστηκε ότι παρακολουθούνταν από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών της Ελλάδος μέσω του λογισμικού κατασκοπείας Predator από τον Σεπτέμβριο έως τον Νοέμβριο του 2021. Η αντιπολίτευση και τα διεθνή μέσα υποστήριξαν ότι το μοτίβο των αποδεικτικών στοιχείων εμπλέκει τις αρχές της χώρας».
Τον Ιούλιο, η Ελληνική Αρχή Προστασίας Δεδομένων παρουσίασε ευρήματα που υποδηλώνουν ότι το 2022 τουλάχιστον 92 Έλληνες πολίτες είχαν πέσει θύματα απόπειρας να στοχευθούν με το spyware Predator. Η Αρχή είπε ότι δεν είχε στοιχεία που να δείχνουν την προέλευση αυτών των προσπαθειών, αλλά πρόσθεσε ότι η έρευνα παραμένει σε εξέλιξη».
Αναφορικά με την Ελευθερία του Τύπου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ επισημαίνει ότι «το σύνταγμα και ο νόμος προέβλεπαν την ελευθερία της έκφρασης, συμπεριλαμβανομένων των μελών του Τύπου και άλλων μέσων ενημέρωσης, και η κυβέρνηση γενικά σεβάστηκε αυτό το δικαίωμα.
Δημοσιογράφοι και μέσα ενημέρωσης αντιμετώπισαν πίεση για να αποφύγουν την κριτική της κυβέρνησης
Ωστόσο, εγχώρια και διεθνή πρακτορεία ανέφεραν ότι δημοσιογράφοι και μέσα ενημέρωσης αντιμετώπισαν πίεση για να αποφύγουν την κριτική της κυβέρνησης ή την αναφορά σκανδάλων.
Οι τοπικοί και διεθνείς οργανισμοί ισχυρίστηκαν, βάσει μαρτυριών επιζώντων, ότι η βύθιση του υπερπλήρους αλιευτικού σκάφους Adriana στις 14 Ιουνίου (σ.σ. ναυάγιο στην Πύλο) ήταν το αποτέλεσμα των προσπαθειών της ακτοφυλακής να αποσύρει το σκάφος από τα χωρικά ύδατα της χώρας.
600 μετανάστες και αιτούντες άσυλο πέθαναν
Οι δικαστικές αρχές ξεκίνησαν έρευνα για τη βύθιση, κατά την οποία υπολογίζεται ότι 600 μετανάστες και αιτούντες άσυλο πέθαναν αφού εγκληματίες λαθρέμποροι τους έβαλαν σε επισφαλή κατάσταση.
Οι πιο αξιοσημείωτες υποθέσεις διαφθοράς κατά τη διάρκεια του έτους αφορούσαν την αστυνομία. Στις 29 Ιανουαρίου, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ντογιάκος διέταξε τη διεξαγωγή προανάκρισης για δημοσίευμα Τύπου που καταγγέλλονταν διασυνδέσεις μεταξύ υψηλόβαθμων αστυνομικών και αρχηγών εγκληματικών συμμοριών.
Στις 29 Μαΐου, οι αρχές συνέλαβαν πέντε αξιωματικούς της συνοριακής αστυνομίας με κατηγορίες για συμμετοχή σε δίκτυο λαθρεμπορίας που έφερνε μετανάστες από την Τουρκία».
