Το πρακτορείο Reuters αποκαλύπτει ότι, σύμφωνα με τρεις πηγές που γνωρίζουν το θέμα, το 28 σημείων ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ και δημοσιοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα, αντλεί στοιχεία από έγγραφο που συντάχθηκε από τη Ρωσία και κατατέθηκε στην κυβέρνηση Τραμπ... τον Οκτώβριο.
Οι Ρώσοι μοιράστηκαν το κείμενο με υψηλόβαθμους Αμερικανούς αξιωματούχους στα μέσα Οκτωβρίου, μετά τη συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον, ανέφεραν οι πηγές.
Το έγγραφο, μια ανεπίσημη διπλωματική επικοινωνία γνωστή ως «non-paper», περιείχε διατυπώσεις που η ρωσική κυβέρνηση είχε ήδη θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, μεταξύ των οποίων παραχωρήσεις εδάφων που η Ουκρανία είχε απορρίψει.
Πρόκειται για την πρώτη επιβεβαίωση ότι το συγκεκριμένο έγγραφο -του οποίου η ύπαρξη είχε αρχικά αποκαλυφθεί από το Reuters τον Οκτώβριο- αποτέλεσε βασικό υλικό για τη διαμόρφωση του σχεδίου των 28 σημείων.
Το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, καθώς και οι ρωσικές και ουκρανικές πρεσβείες στην Ουάσιγκτον, δεν απάντησαν σε αιτήματα σχολιασμού.
Ο Λευκός Οίκος δεν τοποθετήθηκε άμεσα για το non-paper, αλλά επικαλέστηκε δηλώσεις του Τραμπ, ο οποίος εμφανίστηκε αισιόδοξος για την πρόοδο του σχεδίου. «Με την ελπίδα να οριστικοποιηθεί αυτό το Ειρηνευτικό Σχέδιο, έχω δώσει εντολή στον ειδικό απεσταλμένο μου, Στιβ Γουίτκοφ, να συναντηθεί με τον πρόεδρο Πούτιν στη Μόσχα και, ταυτόχρονα, ο υπουργός Στρατού, Νταν Ντρίσκολ, θα συναντηθεί με τους Ουκρανούς», έγραψε ο Τραμπ.
Παραμένει ασαφές γιατί και με ποιον τρόπο η κυβέρνηση Τραμπ βασίστηκε στο ρωσικό έγγραφο για να συμβάλει στη διαμόρφωση του δικού της ειρηνευτικού σχεδίου.
Ορισμένοι υψηλόβαθμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι που το εξέτασαν, μεταξύ των οποίων ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, θεωρούσαν ότι οι απαιτήσεις της Μόσχας θα απορριφθούν άμεσα από τους Ουκρανούς, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Ο Ρούμπιο επικοινώνησε με τον Λαβρόφ
Μετά την κατάθεση του ρωσικού εγγράφου, ο Αμερικανός ΥΠΕξ Μάρκο Ρούμπιο είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, κατά την οποία συζητήθηκε το έγγραφο, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα.
Μιλώντας αυτήν την εβδομάδα στους δημοσιογράφους στη Γενεύη, ο Ρούμπιο παραδέχθηκε ότι είχε λάβει «πολλά γραπτά non-papers και πράγματα αυτής της φύσης», χωρίς να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις.
Από τη στιγμή που το σχέδιο ειρήνης δημοσιοποιήθηκε για πρώτη φορά από το Axios την περασμένη εβδομάδα, ο σκεπτικισμός έχει αυξηθεί μεταξύ Αμερικανών αξιωματούχων και βουλευτών, πολλοί εκ των οποίων βλέπουν το σχέδιο ως μια λίστα ρωσικών θέσεων και όχι ως σοβαρή, αμερικανική πρόταση.
Παρά ταύτα, οι ΗΠΑ άσκησαν πίεση στην Ουκρανία, προειδοποιώντας ότι θα μπορούσαν να περιορίσουν τη στρατιωτική βοήθεια εάν η Ουκρανία δεν υπέγραφε.
Τα πρόσωπα-κλειδιά
Το σχέδιο συντάχθηκε τουλάχιστον εν μέρει κατά τη διάρκεια συνάντησης στο Μαϊάμι τον προηγούμενο μήνα μεταξύ του γαμπρού του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, του ειδικού απεσταλμένου, Στιβ Γουίτκοφ, και του Κιρίλ Ντμιτρίεφ, στενό σύμβουλο του Πούτιν για την Ουκρανία.
Ελάχιστοι στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και τον Λευκό Οίκο ενημερώθηκαν για εκείνη τη συνάντηση, σύμφωνα με δύο πηγές που γνωρίζουν το θέμα και μίλησαν στο Reuters.
Την Τρίτη, το Bloomberg ανέφερε ότι ο Γουίτκοφ είχε προσφέρει συμβουλές σε υψηλόβαθμο συνεργάτη του Κρεμλίνου, τον Γιούρι Ουσάκοφ, σχετικά με τον τρόπο που θα έπρεπε ο Πούτιν να μιλήσει στον Τραμπ.
Σύμφωνα με απομαγνητοφωνημένα τηλεφωνήματα που απέκτησε το πρακτορείο, ο Ουσάκοφ και ο Γουίτκοφ αναφέρθηκαν σε πιθανό «σχέδιο 20 σημείων» ήδη από τις 14 Οκτωβρίου, ενώ το εύρος του σχεδίου φέρεται να διευρύνθηκε σε επόμενες συνομιλίες με τον Ντμιτρίεφ.
Αντιδράσεις
Η αμερικανική πρόταση, που αιφνιδίασε αξιωματούχους στην Ουάσινγκτον και την Ευρώπη, προκάλεσε έντονη διπλωματική κινητικότητα σε τρεις ηπείρους.
Το αρχικό σχέδιο έχει αλλάξει δραματικά από τότε: εννέα από τα αρχικά 28 σημεία έχουν αφαιρεθεί έπειτα από συνομιλίες μεταξύ υψηλόβαθμων Αμερικανών και Ουκρανών αξιωματούχων, σύμφωνα με το ABC News.
Μια διακομματική ομάδα γερουσιαστών των ΗΠΑ δήλωσε το Σάββατο ότι ο Ρούμπιο τους είπε πως το σχέδιο των 28 σημείων δεν ήταν αμερικανικό σχέδιο αλλά λίστα επιθυμιών της Ρωσίας, αν και ο Λευκός Οίκος και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρνήθηκαν κατηγορηματικά ότι ο Ρούμπιο το είχε χαρακτηρίσει έτσι.
Στις συζητήσεις που ακολούθησαν, μια ανώτατη αμερικανική αντιπροσωπεία, στην οποία συμμετείχε ο Ρούμπιο, συμφώνησε να αφαιρέσει ή να τροποποιήσει ορισμένα από τα πιο φιλορωσικά σημεία του σχεδίου κατά τις συναντήσεις στη Γενεύη με Ευρωπαίους και Ουκρανούς αξιωματούχους.
Ο Νταν Ντρίσκολ συναντάται αυτήν τη στιγμή με ρωσική αντιπροσωπεία στο Άμπου Ντάμπι, ενώ μια ουκρανική αντιπροσωπεία βρίσκεται επίσης στα ΗΑΕ για συνομιλίες με την αμερικανική ομάδα, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο.
Την Τρίτη, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι υποστηρίζουν το τροποποιημένο πλαίσιο της ειρηνευτικής συμφωνίας που προέκυψε από τις τελευταίες συνομιλίες, αλλά επισήμαναν ότι τα πιο ευαίσθητα ζητήματα -ιδιαίτερα οι εδαφικές παραχωρήσεις- χρειάζεται να διευθετηθούν σε πιθανή συνάντηση μεταξύ Ζελένσκι και Τραμπ.
