Ήταν στις 22 Δεκεμβρίου, λίγο πριν από τα περασμένα Χριστούγεννα, όταν η Σοφία Μπεκατώρου πήρε τη μεγάλη απόφαση να μιλήσει για τη σεξουαλική κακοποίηση που ...υπέστη σε ηλικία 21 ετών από παράγοντα του αθλητισμού.
Μια δημόσια εξομολόγηση για μια υπόθεση η οποία μπορεί τελικά να κατέληξε στο αρχείο, λόγω παραγραφής, ωστόσο προκάλεσε ένα ντόμινο εξελίξεων και ένα τσουνάμι καταγγελιών από ανθρώπους που βρήκαν δύναμη να μιλήσουν για πρώτη φορά για κάθε είδους κακοποίηση που έχουν ζήσει και από φόβο ή ντροπή το έκρυβαν για χρόνια.
Το «σφραγισμένο» μυστικό
Η Σοφία Μπεκατώρου μίλησε στο περιοδικό «ΟΚ!»για το πώς ένιωσε όταν μέσα σε ένα διάστημα λίγων ημερών πλήθος κακοποιημένων ανθρώπων πήραν κουράγιο μέσα από την πράξη της να σπάσουν τη σιωπή ετών – και πολλοί απευθύνθηκαν προσωπικά σε εκείνη. «Ήταν και για μένα κάτι πρωτόγνωρο. Πράγματι έλαβα πάρα πολλά μηνύματα, ειδικά τον πρώτο καιρό. Υπήρξαν πολλές γυναίκες αλλά και άντρες που ένιωσαν οικειότητα και μοιράστηκαν μαζί μου μια κακοποιητική εμπειρία. Άλλοι το κατήγγειλαν, ενώ κάποιοι άλλοι μπήκαν σε μια διαδικασία να αναζητήσουν ψυχολογική υποστήριξη από κάποιον ειδικό. Το τραύμα που αφήνει μια κακοποιητική εμπειρία δεν μπορεί να λυθεί μόνο του. Ένα μοίρασμα μέσα στην οικογένεια ή με έναν φίλο δεν μας βοηθά να το ξεπεράσουμε. Είναι κάτι που δεν ξεχνιέται ή σβήνεται. Είναι σαν πένθος που πάντα κουβαλάς και πρέπει να βρεις τον τρόπο να το διαχειριστείς».
Ούτε η ίδια είχε μιλήσει στους γονείς της όλα αυτά τα χρόνια. «Έχω χάσει τη μαμά και την αδελφή μου. Έχω έναν αδελφό και τον μπαμπά μου, ο οποίος πλέον είναι μεγάλος άνθρωπος και πάσχει από άνοια. Ο αδελφός μου με στήριξε πολύ μετά τη δημοσιοποίηση. Όμως, δεν το είχα μοιραστεί μαζί τους πριν. Ο πατέρας μου είναι ένας άνθρωπος που μεγάλωσε με άλλες αξίες και αρχές. Ήταν της φιλοσοφίας “Δεν μιλάμε προς τα έξω, προστατεύουμε την εικόνα μας, μας νοιάζει τι θα πουν οι άλλοι”. Το ήξερα από την αρχή αυτό, γι’ αυτό και δεν του είχα μιλήσει, ένιωθα πως δεν θα μπορούσε να το διαχειριστεί» εξηγεί.
Η φίλη και ο σύζυγος
Η σεξουαλική κακοποίηση ήταν ένα βάρος στην ψυχή της που για δύο σχεδόν δεκαετίες το κουβαλούσε μόνη. «Για πολλά χρόνια το είχα απωθήσει. Όσο έκανα πρωταθλητισμό δεν τολμούσα να το βγάλω προς τα έξω. Το μοιράστηκα με φίλες μου και η πρώτη φορά που το συζήτησα ήταν με καλή μου φίλη που επίσης είχε κακοποιηθεί – μάλιστα από συγγενικό πρόσωπο. Θυμάμαι ότι όταν μου είχε πει τι της είχε συμβεί, με πήραν τα κλάματα.
Ήταν μια φίλη που γνωριζόμασταν από το σχολείο και δεθήκαμε περισσότερο ύστερα από όσα εκμυστηρεύτηκε η μία στην άλλη. Στην πορεία, είχα μιλήσει στον άνθρωπο με τον οποίο είχα τότε σχέση, στον πρώην άντρα μου, αλλά και σε κάποιους συναθλητές μου σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Στα παιδιά μου το είπα λίγο πριν βγω να μιλήσω δημοσίως για αυτό. Η κόρη μου ήταν πολύ περήφανη» λέει.
Ο γιος της Δημήτρης είναι 11 ετών και η κόρη της Τζωρτζίνα 9. «Είμαστε πολύ δεμένοι. Έχουμε περάσει πολλά, αλλά με τον μπαμπά τους μετά το διαζύγιο έχουμε μια πολύ καλή συνεργασία. Καταλαβαίνεις πως η δημοσιοποίηση μιας τόσο σοβαρής καταγγελίας δημιουργεί μεγάλες ανισορροπίες, αλλά ο Αντρέας (σ.σ. ο πρώην σύζυγός της) μου στάθηκε πολύ. Δεν με καταπίεσε, δεν με έκανε να νιώσω άσχημα. Ανησυχούσε για μένα, ειδικά στο “εκδικητικό” κομμάτι, καθώς εμπλεκόταν η Ομοσπονδία και στο παρελθόν είχαν υπάρξει διάφορα περιστατικά με απειλές σε άλλους αθλητές. Και οι συναθλητές μου με στήριξαν πολύ κι αυτό ήταν σπουδαίο για μένα. Όλα τα κορίτσια, μεγάλες αθλήτριες, βγήκαν δημόσια και ένωσαν τις φωνές τους. Αυτό ήταν καθοριστικό για να νιώσουν και άλλες κοπέλες πως υπάρχει ένα πλέγμα ασφάλειας για να μιλήσουν» εξηγεί.
Μια 21χρονη αθλήτρια της ιστιοπλοΐας εκείνες τις πρώτες μέρες προσέγγισε τη Σοφία μέσα από το Instagram και στη συνέχεια η υπόθεσή της, που αφορά τη σεξουαλική εκμετάλλευση από τον προπονητή της όταν ήταν μόλις 11 ετών, πήρε τον δρόμο της δικαιοσύνης. Όπως τονίζει η Σοφία Μπεκατώρου, «είναι τραγικό πως μέσα στο αθλητικό κίνημα δεν υπήρχε ένα πλαίσιο που να σε καθοδηγεί για το πώς μπορείς να διαχειριστείς μια τέτοια κατάσταση όταν προκύψει και είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που θα πρέπει να μπουν σε εφαρμογή».
Η ανακοίνωση της Ομοσπονδίας
Η αντίδραση της Ομοσπονδίας μετά την καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου για τον βιασμό που υπέστη προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις. Δηλώνοντας πως δεν είχε λάβει καμία επιστολή ή, έστω, άτυπη καταγγελία σχετικά, η Ομοσπονδία αναφερόταν στον βιασμό που περιέγραψε η Μπεκατώρου ως «δυσάρεστο περιστατικό», παροτρύνοντας την καταγγέλλουσα, που «πήρε την πρωτοβουλία έστω και μετά από τόσα χρόνια να μιλήσει», να… «γίνει συγκεκριμένη», με την υπόσχεση ότι «η Ομοσπονδία, εφόσον εμπίπτει στην αρμοδιότητά της, να μην έχει κανείς αμφιβολία ότι θα πράξει τα δέοντα». Το μαγικό κουμπί που ξαφνικά ξυπνά την κοινή γνώμη είχε –ευτυχώς– μόλις πατηθεί.
«Δυστυχώς δεν εξεπλάγην με την ανακοίνωση της Ομοσπονδίας. Η ανακοίνωση συνάδει με τον τρόπο που μας συμπεριφέρονταν και τον τρόπο που εν γένει λειτουργούν απέναντί μας και δείχνει πόσο μας σέβονται – και γενικά πόσο σέβονται τους αθλητές. Αν συμπεριφέρθηκαν έτσι σε μένα, μπορείτε να φανταστείτε πώς φέρονται σε συναθλητές μου με μικρότερο αθλητικό αποτύπωμα» λέει η Ολυμπιονίκης.
«Μια συγγνώμη»
Μετά τη συγκεκριμένη δημόσια τοποθέτηση, η Ομοσπονδία, όπως αναφέρει η Σοφία, της έστειλε μια σειρά από επιστολές μέσα από τις οποίες προσπάθησε να την προσεγγίσει με μια διαφορετική διάθεση. «Ήταν μια σειρά από ανακόλουθες επιστολές, με μια δήθεν διάθεση συνεργασίας, που δεν με έκαναν να νιώσω ούτε ασφάλεια ούτε εμπιστοσύνη. Με έχουν κακοποιήσει λεκτικά πολλάκις, πλην της σωματικής μου κακοποίησης. Είμαι αποστασιοποιημένη, λοιπόν, από την Ομοσπονδία και από τις εκ των υστέρων προσπάθειες προσέγγισης, που θεωρώ πως είναι ένα θέατρο. Θα ήταν πιο έντιμο, κατά τη γνώμη μου, να ακούσω απλά μια “συγγνώμη”. Τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους και εκτίθεσαι όταν τα αρνείσαι.
Μου φάνηκε περιπαιχτικός ο τρόπος που με προσέγγισαν στη συνέχεια» εξηγεί.
#eimasteoloimazi
Ύστερα από τον σάλο, η Σοφία Μπεκατώρου είχε συνάντηση με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου και ένιωσε ότι τόσο η ίδια όσο και η κυβέρνηση την αγκάλιασαν και τη στήριξαν.
«Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας καθώς και η κυβέρνηση αγκάλιασαν την υπόθεση και έδειξαν συμπαράσταση. Είναι ένα δείγμα πως η κοινωνία μας θέλουμε να αλλάξει και πρέπει τώρα να βρούμε τους τρόπους. Η γνώμη μου είναι πως κάποια ζητήματα τέτοιας φύσης οφείλουν να αντιμετωπίζονται διακομματικά. Υπήρξα παρούσα σε συζήτηση πολιτικών από όλους τους κομματικούς χώρους και εισέπραξα πως στο συγκεκριμένο ζήτημα είναι περισσότερα αυτά που τους ενώνουν από όσα τους χωρίζουν. Σε κάποιους τομείς όπως η εκπαίδευση και η δικαιοσύνη είναι σπουδαίο να λειτουργούμε ομαδικά. Ειδικά η εκπαίδευση είναι οι ρίζες που βάζουμε για την αυριανή γενιά» αναφέρει.
Ένας μαραθώνιος προσφοράς
Η Σοφία μιλά με πάθος για μια σειρά από ενέργειες που θα οδηγήσουν στη θεσμική και ουσιαστική αντιμετώπιση φαινομένων σεξουαλικής παρενόχλησης – και όχι μόνο στον αθλητισμό.
«Είναι κάτι που το κάνω χωρίς να είμαι εμπλεκόμενη σε κάποιον φορέα κι αυτό μου δίνει την ελευθερία να λέω ό,τι πιστεύω. Δεν έχω κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό μου για το μέλλον, αλλά καθώς το αθλητικό κομμάτι μπαίνει πλέον σε δεύτερο πλάνο, δεν δραστηριοποιούμαι ως αθλήτρια που κατεβαίνει σε αγώνες, θέλω να επικεντρωθώ στο κομμάτι που έχει να κάνει με την ψυχολογία και να βοηθήσω ουσιαστικά. Δεν έχω δώσει τελική μορφή στο πώς θα το κάνω, αλλά για μένα η εμπλοκή στη διαδικασία για την καταπολέμηση της κακοποίησης έχει μεγάλο νόημα. Νιώθω πως μπορώ να προσφέρω. Δυστυχώς ή ευτυχώς, κάτι τέτοιο δεν είναι 100άρι, αλλά ένας μαραθώνιος. Για να φτάσεις στον τερματισμό περνάς από πολλές ανηφόρες και κατηφόρες. Όταν φτάσεις στο τέρμα, είσαι σίγουρα πιο δυνατός. Όχι όμως και ξεκούραστος. Δεν νιώθω ανάλαφρη.
Έχω ένα βάρος, μια θλίψη, αλλά πλέον ξέρω πώς να τα διαχειριστώ. Παλιά τα τραύματα με βάραιναν τόσο που ένιωθα πως δεν υπάρχει ελπίδα. Τώρα νιώθω πως μπορώ να αλλάξω πράγματα».
