Ήταν στις 11 Ιανουαρίου 1944, όταν αγγλικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν γερμανικούς στόχους στο λιμάνι με τραγικό απολογισμό 5.500 θύματα και εκτεταμένες καταστροφές στην πόλη.
Οι σύμμαχοι προσπαθούν να αποκόψουν κάθε δίοδο διαφυγής καταφέροντας ταυτόχρονα καίρια πλήγματα στην πιο αιμοσταγή πολεμική μηχανή της σύγχρονης ιστορίας. Οι στόχοι «λοκάρονται» και βομβαρδίζονται ανελέητα.
Η χώρα μας την προηγούμενη 3ετία είναι υπό γερμανική κατοχή. Τα σαμποτάζ κατά των κατοχικών δυνάμεων συνεχή, αλλά και τα αντίποινα των ναζί πέρα από λογική. Πολλά σημεία της χώρας έχουν στοχοποιηθεί από τις συμμαχικές δυνάμεις ως κομβικά σημεία για τη διάλυση του άξονα.
Ήδη ένα χρόνο πριν με την «Οδηγία της Καζαμπλάνκας» τα Γενικά Επιτελεία Η.Π.Α. και Βρετανίας αποφάσισαν να συντονίσουν τις αεροπορικές δυνάμεις τους, ώστε να χτυπούν με κοινές αποστολές γερμανικές υποδομές στις κατεχόμενες χώρες ακόμη και μέσα στη Γερμανία, για να καταστρέφουν βιομηχανικές, οικονομικές και στρατιωτικές βάσεις του Άξονα.
Αρχές Γενάρη έχει παρθεί η απόφαση για την Ελλάδα.
Στόχος: Πειραιάς και το λιμάνι, που ήταν σημαντικό για τον εφοδιασμό των δυνάμεων του άξονα τόσο στα Βαλκάνια, όσο και στο μέτωπο της Ιταλίας. Ήδη τους προηγούμενους μήνες η Γιουγκοσλαβία και η Βουλγαρία έχουν δεχθεί σκληρές αεροπορικές επιδρομές με χιλιάδες άμαχους νεκρούς.
Στις 11 Ιανουαρίου 1944 σήμανε η ώρα για τον Πειραιά. Το πρωί της ίδιας μέρας δεκάδες συμμαχικά βομβαρδιστικά, τα «Ιπτάμενα Φρούρια» της εποχής, απογειώνονται από τα ιταλικά αεροδρόμια του Τάραντα και της Φότζια και παίρνουν πορεία προς το ελληνικό λιμάνι.
Πλησιάζοντας νωρίς το μεσημέρι το στόχο τους τα αεροπλάνα συναντούν πολύ πυκνές νεφώσεις, με αποτέλεσμα όταν ξεκινούν
την άνοδο για το προβλεπόμενο ύψος βομβαρδισμού οι δύο τελευταίες σμηναρχίες να αλληλοδιεμβολιστούν λόγω ορατότητας
και 8 αεροπλάνα να τυλιχθούν στις φλόγες. Οι κάτοικοι της πόλης ακούγοντας τους κινητήρες των αεροσκαφών κοιτούσαν με φόβο ψάχνοντας ανάμεσα στα σύννεφα.
Οι πιο υποψιασμένοι περίμεναν πως κάτι θα γίνει, αφού λίγες μέρες πριν έχοντας συνδεθεί παράνομα με το ραδιόφωνο Καΐρου, είχαν ενημερωθεί πως το λιμάνι επρόκειτο να βομβαρδιστεί.
Μάλιστα το BBC ανέφερε πως «Ο λιμήν του Πειραιώς συνιστά μεγάλη ναυτική βάση δια τους Γερμανούς και ως τοιαύτην πρέπει να βομβαρδισθή απηνώς. Τουλάχιστον 500 μέτρα μακράν του λιμένος είναι δυνατόν να υπάρχη μία σχετική ζώνη ασφαλείας».
Τη μοιραία μέρα, στις 11:30 το πρωί (δηλαδή μιάμιση ώρα πριν τον βομβαρδισμό) στο Μέγαρο Βάττη υψώνεται μία μικρή μαυρόασπρη σημαία-προειδοποίηση προς τα πλοία για επερχόμενο βομβαρδισμό. Δύο σουηδικά πλοία, που εκφόρτωναν για τον Ερυθρό Σταυρό, σταμάτησαν και μετακινήθηκαν στην Ψυτάλλεια.
Οι περισσότεροι όμως Πειραιώτες, όταν κατάλαβαν πως επρόκειτο για συμμαχικά έβγαιναν στους δρόμους και στις ταράτσες
κουνώντας λευκά μαντήλια και άρχισαν τους πανηγυρισμούς με τα χέρια υψωμένα προς τον ουρανό.
Λίγα λεπτά αργότερα ξεκίνησε ο σφοδρότερος βομβαρδισμός, που είχε γίνει ποτέ στη χώρα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με τους Πειραιώτες να πληρώνουν βαρύτατο φόρο αίματος.
Πέντε λεπτά πριν τη μία (12.55) τα έξι πρώτα αεροπλάνα εξαπολύουν τον θάνατο. Στις 13.15 ακολουθεί το δεύτερο κύμα βομβαρδισμού, ενώ 25-30 γερμανικά καταδιωκτικά προσπαθούν να αποτρέψουν την επιχείριση.
Τα καταδιωκτικά συνοδείας όμως διώχνουν τα γερμανικά αεροσκάφη και αφήνουν τα βομβαρδιστικά να συνεχίσουν το έργο
τους, που δεν ανακόπτεται ούτε από τα πυκνά αντιαεροπορικά πυρά ή τις πυροβολαρχίες.
Βόμβες πέφτουν σε όλες τις συνοικίες της πόλης με το κέντρο να πλήττεται περισσότερο. Μέσα σε λίγη ώρα πάνω από 900 βόμβες προκαλούν εκτεταμένες καταστροφές, καθώς οι περισσότερες πλήττουν την πόλη και όχι στρατιωτικούς στόχους.
Σε απόσταση αναπνοής από το λιμάνι βρίσκεται το 4ώροφο κτίριο της Ηλεκτρικής Εταιρείας Αθηνών-Πειραιώς, με ισχυρό καταφύγιο. Το κτίριο ισοπεδώνεται, αλλά το καταφύγιο δεν παθαίνει τίποτε, αν και μέσα σ’ αυτό έχουν εγκλωβιστεί 70 άτομα, ανάμεσά τους μαθήτριες και δασκάλες της Οικοκυρικής Σχολής.
Αμέσως με τη λήξη συναγερμού συνεργεία του δήμου ξεκινούν την προσπάθεια για τον απεγκλωβισμό τους.
Το ίδιο βράδυ η πόλη δέχεται νέο κύμα βομβαρδισμού. Εκτός από νέα θύματα η επιδρομή σημαίνει και το τέλος των εγκλωβισμένων, αφού τα νέα ερείπια που συσσωρεύονται καθιστούν αδύνατο τον απεγκλωβισμό τους και οι άμαχοι βρίσκουν τραγικό θάνατο από ασφυξία.
Περισσότεροι από 700 άμαχοι σκοτώνονται και πάνω από 750 τραυματίζονται από τις «τυφλές» αεροπορικές επιδρομές των
συμμάχων, ενώ οι απώλειες των Γερμανών δεν ξεπερνούν τους 10 στρατιώτες. Η πλειοψηφία των γερμανικών καταλυμάτων (περίπουτο 80%) καταστρέφεται, όπως και δύο αποθήκες πυρομαχικών και μία τροφίμων, ενώ σημαντικές ζημιές παθαίνουν και τα 31 πλοία του γερμανικού ναυτικού, που βρίσκονταν στο λιμάνι.
Οι Πειραιώτες θρηνούν τους νεκρούς τους και ένα κύμα αγανάκτησης τους κατακλύζει. Αγανάκτηση που θεριεύει, όταν η κατοχική κυβέρνηση αναδημοσιεύει ανακοίνωση του Ραδιοφωνικού Σταθμού Καΐρου, που χαρακτήριζε την επίθεση «λίαν επιτυχή» χωρίς κάποια αναφορά σε απώλειες αμάχων.
Τα θύματα του «τυφλού» βομβαρδισμού ήταν τα 2/3 των θυμάτων από τους 239 βομβαρδισμούς, που υπέστη ο Πειραιάς καθ’ όλη τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής. Στους προηγούμενους βομαρδισμούς χάθηκαν συνολικά 859 άμαχοι, ενώ στην πλέον αιματηρή και αποτυχημένη αποστολή των συμμάχων κατά του φασιστικού άξονα πάνω από 700.
Ακόμη και αυτές οι προειδοποιήσεις του BBC αποδείχθηκαν ανεπαρκείς, αφού η σχετική ζώνη ασφαλείας «500 μέτρα μακράν
του λιμένος» βομβαρδίστηκε επίσης.
Δεκαετίες μετά την τραγωδία το χωρίς απάντηση ερώτημα παραμένει αμείλικτο: Ήταν εσκεμμένη ενέργεια των συμμάχων ή
το απόλυτο λάθος; Τα επίσημα βρετανικά και αμερικανικά έγγραφα, που πριν λίγο καιρό αποχαρακτηρίστηκαν και δόθηκαν στη δημοσιότητα δεν έρριξαν πολύ φως στην υπόθεση, καθώς τα περισσότερα αναφέρονται στις συνθήκες αλληλοδιεμβολισμού των συμμαχικών αεροσκαφών και όχι στο πλήρες σχέδιο βομβαρδισμού.
Κάθε χρόνο στις 11 Ιανουαρίου ο Πειραιάς θρηνεί τους εκατοντάδες πολίτες του, που χάθηκαν από το πιο περίεργο,
καταστροφικό και «τυφλό λάθος» του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου…
