στην Ακτή Περικλέους, στην πύλη Ε1 του λιμανιού του Πειραιά, έχουν ακουμπήσει την πλάτη και τις ελάχιστες αποσκευές τους στους εξωτερικούς τοίχους της ή και σε αυτοσχέδια κιόσκια-«αντίσκηνα» λίγο πιο δίπλα, στην προβλήτα... Γύρω στους χίλιους ήταν την Τετάρτη εκεί, μόνο στον συγκεκριμένο «καταυλισμό». Άλλοι τόσοι έχουν βρει καταφύγιο μερικές εκατοντάδες μέτρα πιο πέρα, στην πύλη Ε2 στον Σταθμό Επιβατών «Ηετίων» του ΟΛΠ. Καμιά διακοσαριά είναι και στην παρακείμενη πέτρινη αποθήκη του Οργανισμού. Με άλλα λόγια, 2.200 ψυχές είναι στοιβαγμένες όπου βρουν στο λιμάνι τη μέρα αυτή, άλλη μία από αυτές της ατέλειωτης αναμονής μέχρι να ανοίξουν (;) τα σύνορα.
Μια απλή περιήγηση σ' ένα και μόνο απ' αυτά τα πρόχειρα κέντρα φιλοξενίας, συνιστά «γροθιά» στο στομάχι. Και ξένα τηλεοπτικά συνεργεία, με απεσταλμένους ρεπόρτερ τους, αφουγκράζονται τους παλμούς. Καταγράφουν πως, παρά το βουητό της πολυκοσμίας, αρκετοί πρόσφυγες κοιμούνται αποκαμωμένοι, πάνω σε λεπτές κουβέρτες, σε ρόλο υποτυπώδους στρώματος. Γονείς που πασχίζουν να κοιμίσουν τα μωρά τους, με τα μπιμπερό στο έδαφος. Ή και τους διάσπαρτους «παιδότοπους», όπου, ανάμεσα σε σκουπίδια, σε ατμόσφαιρα στα όρια της δυσοσμίας, αγόρια και κορίτσια φτιάχνουν τα παζλ τους, παίζουν με τον Νίντζα, τα μπαλόνια, τα αρκουδάκια, τις κούκλες ή και το ποδηλατάκι που βρήκαν διαθέσιμο. Αποτυπώνουν στον φακό και τους μπόμπιρες που κλωτσούν μια μπάλα, τα κοριτσόπουλα -και με μαντίλες στο κεφάλι- που παίζουν βόλεϊ και «μήλα».
Τα φλας ανάβουν στην καταθλιπτική πέτρινη αποθήκη του ΟΛΠ, το παλιό ψηλοτάβανο κτίριο με τις λιγοστές λάμπες στην οροφή, που ίσα που σπάζουν τη μαυρίλα. Μπροστά στη βάρκα «Σωτήριος» που είναι αραγμένη μέσα εκεί, δεν περνά απαρατήρητος ένας Αφγανός που έχει γονατίσει για να προσευχηθεί, δίπλα από την πολυμελή οικογένειά του. Το ίδιο και ο Σύρος που με το παραδοσιακό έγχορδο στα χέρια του παίζει και τραγουδά στη γλώσσα του, περιτριγυρισμένος από πιτσιρίκια. Ούτε φυσικά και η ξυπόλυτη προσφυγοπούλα που πάει στον πάγκο των εθελοντών και ζητά μπανάνα -φεύγει ευτυχισμένη τελικά όταν την ξεφλουδίζει με δυσκολία.
Τέτοιες εικόνες αρκούν για να συγκλονίσουν, να συγκινήσουν τους εκατοντάδες απλούς πολίτες που καταφτάνουν -μερικοί φορώντας γάντια και ιατρικές μάσκες-, για να μοιράσουν από καρδιάς ό,τι κουβαλούν, ρούχα, τρόφιμα, παιχνίδια. Μπροστά σ' όλες αυτές τις φυλές των κατατρεγμένων, σε γέροντες, αναπήρους, εκατοντάδες γυναικόπαιδα έως και βρέφη λίγων ημερών που γεννήθηκαν στον δρόμο της προσφυγιάς, είναι το ελάχιστο, λένε, που θα μπορούσαν να κάνουν, απ' το να τους παρακολουθούν από τηλεοράσεως.
«Χωρίς όλους αυτούς τους εθελοντές να τους βοηθούν, οι άνθρωποι αυτοί θα ήταν εντελώς παρατημένοι στη μοίρα τους. Η επίσημη Πολιτεία είναι απούσα εδώ.» λέει με νόημα ένας κύριος που έφερε να μοιράσει μπογιές και χαρτιά στα μικρά παιδιά, για να ζωγραφίσουν. Δεν ανήκει σε κάποια εθελοντική οργάνωση, «ήρθα αυθόρμητα», εξηγεί. Μία ελληνίδα μητέρα έχει έρθει με τη μικρή κόρη της, έφεραν και αυτές τετράδια και μαρκαδόρους στα προσφυγόπουλα. «Δεν το συζητάμε, αν δεν έρθεις εδώ, δε μπορείς να καταλάβεις λίγο από το δράμα των ανθρώπων αυτών.» λέει. «Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε;» ρωτά έναν εθελοντή άλλη μία κυρία, που ήρθε παρέα με μια φίλη της. Πιο δίπλα, άλλη έχει πάρει αγκαλιά ένα μωρό Αφγανών και το κάνει βόλτα, ώστε «να πάρει μια ανάσα η μητέρα του.». Μια άλλη, πάλι, μοιράζει με δίσκο πλαστικά ποτηράκια με κρέμα για τα μωρά.
Μεσημεριάζει όταν φτάνουν και οι χαρτόκουτες με τα σάντουιτς, προσφορά γνωστής εταιρείας στους πεινασμένους πρόσφυγες. «Εδώ και τέσσερα χρόνια, από τότε που άρχισαν να έρχονται μετανάστες, πολύ περισσότερο τον τελευταίο χρόνο, εμείς οι αρτοποιοί του Πειραιά τους προσφέρουμε δωρεάν ό,τι μπορούμε. Να, σήμερα τους έφερα από το μαγαζί μου ψωμάκια, τσουρεκάκια και κουλουράκια.» λέει ο Προκόπης Τσουκαλάς, που σε χρόνο ρεκόρ είδε, χαμογελαστός, το φορτηγάκι του να αδειάζει από αρτοσκευάσματα. «Αλλιώς, στον φούρνο μας, περιμέναμε να γίνονται ανάρπαστα τα προϊόντα μας, εδώ στο λιμάνι τελικά έγιναν. Τι να κάνουμε; Πρέπει και εμείς να βοηθήσουμε όπως μπορούμε.» έχει να πει.
Μέλη ξένων εθελοντικών οργανώσεων μοιράζουν μπανάνες, πορτοκάλια, νερά, ψωμί και άλλα βρώσιμα, που έχουν φορτώσει σε πάγκους και τροχόσπιτα. Στους ίδιους χώρους είναι και έλληνες εθελοντές, μεταξύ άλλων ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, οι Γιατροί του Κόσμου, ο Γιατροί Χωρίς Σύνορα και η Παμπειραϊκή Πρωτοβουλία Υποστήριξης Προσφύγων-Μεταναστών. Είναι και το «Χαμόγελο του Παιδιού» με το Πολυιατρείο «Ιπποκράτης» για τα παιδιά, αλλά και με Μονάδα Κάλυψης Εκτάκτων Αναγκών. Όλοι τους καταβάλλουν φιλότιμες προσπάθειες να συντονιστούν και να συντονίσουν τα πράγματα όπως πρέπει.
Χείρα βοηθείας τείνουν από την Τετάρτη και ο γιατροί του Πειραιά. Σε συνεργασία με τους Γιατρούς του Κόσμου, λειτουργούν πλέον ιατρείο για τους πρόσφυγες. «Δυστυχώς, το κράτος μας ήταν απροετοίμαστο, οπότε εμείς αναλαμβάνουμε δική μας πρωτοβουλία, αφού η Πολιτεία δεν κάνει κάτι: Ανοίγουμε την κινητή αυτή μονάδα μας και τη στελεχώνουμε με γιατρούς μας, γενικό ιατρό, παθολόγο, παιδίατρο και νοσηλευτικό προσωπικό, που θα εργάζονται σε καθημερινή δωδεκάωρη βάση, 8πμ-8μμ, στην Ε2 πύλη του λιμανιού, και θα πληρώνονται από εμάς» λέει ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Πειραιά, Νίκος Πλατανησιώτης. «Απ' ό,τι ενημερωθήκαμε, και το υπουργείο Υγείας θα διαθέσει ασθενοφόρο για να μεταφέρει από άλλα σημεία εδώ τους πρόσφυγες που έχουν ανάγκη ιατρικής φροντίδας. Θα προσπαθήσουμε να ενισχύσουμε και με εθελοντές αυτή τη μονάδα μας, για να εξυπηρετήσουμε καλύτερα όλους αυτούς τους χιλιάδες ανθρώπους, για όσο χρόνο -άγνωστο πόσο- χρειαστεί» σημειώνει.
Καμιά δεκαριά, πάντως, χημικές τουαλέτες έξω από κάθε κτίριο με εκατοντάδες πρόσφυγες προφανώς και δε φτάνουν για να εξυπηρετήσουν τόσους πολλούς. Η υγιεινή, δηλαδή, μικρών και μεγάλων είναι από αμφίβολη έως και ανύπαρκτη. «Είναι σταθερά κρίσιμη η κατάσταση σ' αυτά τα κέντρα φιλοξενίας προσφύγων» δηλώνει στο in.gr ο πρόεδρος των Γιατρών του Κόσμου, Νικήτας Κανάκης, που εξηγεί: «Ο κόσμος κοιμάται στο έδαφος, έχει περιορισμένη πρόσβαση σε νερό και μπάνιο, έχει τρόφιμα ό,τι και όταν έρθει, αφού μόνον οι εθελοντές φέρνουν φαγητό, αλλά αυτό δεν επαρκεί πάντοτε. Η επίσημη Πολιτεία δεν είναι εδώ για να οργανώσει στοιχειωδώς τα πράγματα. Δεν είναι συνθήκες για να ζουν άνθρωποι εδώ, είναι προβληματικές.» υποστηρίζει. Κι όποιος τα έχει δει όλα αυτά από κοντά, πόσο μάλλον οι ίδιοι οι πρόσφυγες που τα βιώνουν, δε θα διαφωνήσει.
