Το σεξ είναι κάτι παραπάνω από μερικές σύντομες στιγμές ευχαρίστησης, αφού επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η ενεργή σεξουαλική ζωή αποτελεί πολύτιμο μυστικό...
υγείας.
Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, η σεξουαλική δραστηριότητα δρα ευεργετικά σε σωματικό και ψυχικό επίπεδο. Φέρνοντας όμως στην επιφάνεια το «θυμικό» μας κατά τον Πλάτωνα, ή το «Αυτό / Εκείνο» κατά τον Φρόυντ, καμιά φορά πάει χέρι - χέρι με επισφαλείς ή επικίνδυνες δραστηριότητες. Η Παγκόσμια Ημέρα Χρήσης Προφυλακτικού γιορτάζεται την παραμονή μιας ομολογουμένως καταναλωτικής - εμπορικής εορτής, του Αγίου Βαλεντίνου. Με αφορμή αυτήν την ημέρα, επισκεφθήκαμε το κέντρο πρόληψης για τον HIV και τις ηπατίτιδες B και C AthCheckPoint, κάναμε το τεστ και ενημερωθήκαμε από τον Σοφοκλή Χάνο, MSc ψυχολόγο Υγείας, προϊστάμενο των AthCheckpoint και ThesCheckpoint για θέματα Σεξουαλικής Αγωγής και Υγείας.
Γιατί δεν φοράμε προφυλακτικό
Τα πράγματα αλλάζουν, όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενδιαφέρονται για τη σεξουαλική τους υγεία και την πρόληψη. Ωστόσο, «υπάρχει ακόμη κουλτούρα μη χρήσης προφυλακτικού και αυτό αποδίδεται σε πάρα πολλούς λόγους» επισημαίνει ο Σοφοκλής Χάνος. Στη νεολαία, «είναι η αίσθηση του άτρωτου. Το συναντάμε κυρίως σε ετεροφυλόφιλους εφήβους. Σκέφτονται 'είμαι δυνατός', ο κίνδυνος 'δεν αφορά εμένα', 'αφορά τους γκέι', πράγμα το οποίο είναι πολύ λάθος. Όποιον είναι σεξουαλικά ενεργός τον αφορά όχι μόνο ο HIV, αλλά όλα τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα». Όσον αφορά την κοινότητα των ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες (MSM), προκύπτουν ζητήματα οικειότητας. «Αισθάνονται ένα τείχος μεταξύ αυτών και των συντρόφων τους λόγω του προφυλακτικού. Για πολλούς το σεξ είναι ολοκλήρωση, αυτό το 'γινόμαστε ένα' και το προφυλακτικό είναι εμπόδιο» εξηγεί και προσθέτει: «Άλλοι έχουν ψυχολογικά θέματα που αφορούν δυσλειτουργίες του τύπου 'όταν βάζω προφυλακτικό είναι πολύ δύσκολο να έρθω σε στύση'».
Ο κίνδυνος ως τιμωρία
Η κουλτούρα της πρόληψης όμως σημαδεύεται και από την κοινωνική εισβολή στην ιδιωτική σφαίρα και το στίγμα που φέρουν συγκεκριμένοι σεξουαλικοί προσανατολισμοί. «Στην γκέι κοινότητα συναντάμε θέματα εσωτερικευμένης ομοφοβίας, ανθρώπους που δεν έχουν ακόμη αποδεχθεί τον εαυτό τους» τονίζει ο κ. Χάνος και εξηγεί: "Σε αυτές τις περιπτώσεις, η μη χρήση προφυλακτικού ερμηνεύεται ως αυτοκαταστροφική συμπεριφορά. Επειδή «πιστεύουν ότι κάνουν κάτι που δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό, αισθάνονται άσχημα γι' αυτό που είναι και εμπλέκονται σε μη ασφαλές σεξ, διότι ξέρουν ότι κάποια στιγμή πιθανώς θα κολλήσουν, ειδικά αν έχουν τακτική εναλλαγή ερωτικών συντρόφων. Και ο HIV είναι η αυτοτιμωρία τους. Να πω στον εαυτό μου 'καλά έπαθες, είναι η τιμωρία σου που είσαι γκέι'».
Παράλληλα, αρνητικές είναι και οι συνέπειες της απουσίας Σεξουαλικής Αγωγής και Υγείας στα σχολεία. «Συνήθως μπλοκαριζόμαστε από τους διευθυντές και τους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων των σχολείων. Οι γονείς εθελοτυφλούν και αγνοούν ότι τα παιδιά τους ξεκινούν σεξουαλικές επαφές ακόμη και στις τουαλέτες των σχολείων, από τα 12, στα διαλείμματα. Και πιστεύουν πως αν μιλήσουμε στα παιδιά τους για το πώς να κάνουν ασφαλές σεξ ή πώς να κάνουν ασφαλή χρήση προφυλακτικού, θα τα επηρεάσουμε και θα τα βάλουμε εμείς σε κάποιον 'κακό δρόμο'».
Η ασφάλεια δεν στερεί την ηδονή
Τα ρίσκα που ενέχει το μη ασφαλές σεξ είναι γνωστά, ωστόσο, όπως επισήμανε ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή», επικαλούμενος πρόσφατες έρευνες, πάνω από το 50% των Ελλήνων δηλώνουν ότι είχαν περιστασιακές ερωτικές σχέσεις σε διάρκεια ενός έτους κατά τις οποίες δεν χρησιμοποιούσαν συστηματικά προφυλακτικό. Στα checkpoints μπορεί κανείς να εξεταστεί για HIV, καθώς και για τις ηπατίτιδες C και B, αλλά και να δεχθεί συμβουλευτική για ασφαλές σεξ.
Το περιβάλλον είναι φιλικό, χαλαρό και καθόλου επικριτικό. Εκεί δεν θα σου πουν τι να κάνεις και τι να μην κάνεις κουνώντας σου το δάχτυλο. Θα σου πουν πώς αυτό που κάνεις να το συνεχίσεις με την ίδια απόλαυση και ηδονή, αλλά με μεγαλύτερη ασφάλεια. Ο επισκέπτης μπορεί να μιλήσει με ειδικούς για διάφορες σεξουαλικές πρακτικές, για το ρίσκο ενέχει η καθεμία από αυτές για πιθανή μετάδοση του εκάστοτε νοσήματος, ώστε να μειωθεί το ρίσκο.
Τεστ ενός λεπτού
Όσον αφορά το τεστ, χρησιμοποιείται η πλέον σύγχρονη και γρήγορη μέθοδος, το rapid testing. «Η διαδικασία είναι όπως αυτή που κάνει ένας διαβητικός προκειμένου να μετρήσει το σάκχαρό του, δηλαδή μια τσιμπιά στο δάχτυλο» εξηγεί ο κ. Χάνος. «Λαμβάνουμε μια - δυο σταγόνες τριχοειδικού αίματος και το αποτέλεσμα βγαίνει μπροστά στα μάτια του ωφελούμενου, μέσα σε μόλις ένα λεπτό». Είναι το ίδιο ευαίσθητο και αξιόπιστο με μια κλασική αιμοληπτική εξέταση και συγκεκριμένα, στην περίπτωση που είναι αρνητικό, η εγκυρότητά του είναι 100%. Στην περίπτωση που το τεστ αντιδράσει και είναι θετικό, η ευαισθησία του ανέρχεται σε ένα ποσοστό της τάξεως του 99,7-99,8%.
Πρόκειται για ένα τεστ αντισωμάτων για τον HIV. «Με όλες τις πρώτες εξετάσεις για τον HIV, δεν βλέπουμε αν έχουμε τον ίδιο τον ιό στον οργανισμό μας, αλλά αν το ανοσοποιητικό μας σύστημα έχει μπει στη διαδικασία να παράξει αντισώματα, 'στρατιωτάκια' δηλαδή, για τον HIV. Ο επίσημος όρος γι' αυτήν την πρώτη εξέταση είναι ο ELISA. Στην περίπτωση που υπάρξει η αντίδραση, το πρωτόκολλο για τον HIV ορίζει ότι πρέπει να ακολουθήσει περαιτέρω επιβεβαιωτική εξέταση, η οποία γίνεται μόνο στο δημόσιο σύστημα υγείας στην Ελλάδα, κάνοντας μια αιματολογική εξέταση που λέγεται Western Blot και πάει ένα βήμα πιο πέρα από την ELISA. Αν αντιδράσει κι αυτή σημαίνει ότι 100% μπορεί να επιβεβαιωθεί ότι είμαστε φορείς του ιού», τονίζει ο κ. Χάνος.
«Περίοδος παραθύρου»
Κάτι που πρέπει να λαμβάνει κανείς υπ' όψιν του όταν επιθυμεί να εξεταστεί είναι η περίφημη «περίοδος παραθύρου». «Καμία μα καμία εξέταση για τον HIV δεν μπορεί να μας δώσει αποτέλεσμα μέχρι τη στιγμή που κάνουμε την εξέταση» σημειώνει ο Σοφοκλής Χάνος. «Και αυτό επειδή, όπως είπαμε, είναι τεστ ανίχνευσης αντισωμάτων. Για να παραχθούν τα αντισώματα, χρειάζεται άλλος χρόνος για κάθε ανοσοποιητικό σύστημα. Το μάξιμουμ αυτής της περιόδου είναι 6-8 εβδομάδες περίπου. Οπότε, όταν κάνουμε ένα τεστ τρίτης γενιάς, όπως το rapid test, αν αυτό βγει αρνητικό, ξέρουμε ότι από τη στιγμή που γεννηθήκαμε, μέχρι και 6-8 εβδομάδες πριν από την εξέταση δεν εκτεθήκαμε στον ιό".
Κλείσε ραντεβού και εξετάσουΤο checkpoint είναι μια πρωτοβουλία της «Θετικής Φωνής» του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος και η χρηματοδότησή του καλύπτεται από οργανισμό AHF που εδρεύει στην Καλιφόρνια. Το "AthCheckpoint" λειτουργεί καθημερινά από Δευτέρα έως και Σάββατο, από τις 12 το μεσημέρι έως τις 8 το βράδυ, ενώ το "ThessCheckpoint" λειτουργεί από Τρίτη έως Σάββατο, από τις 12 το μεσημέρι έως τις 8 το βράδυ.
Γιατί δεν φοράμε προφυλακτικό
Τα πράγματα αλλάζουν, όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενδιαφέρονται για τη σεξουαλική τους υγεία και την πρόληψη. Ωστόσο, «υπάρχει ακόμη κουλτούρα μη χρήσης προφυλακτικού και αυτό αποδίδεται σε πάρα πολλούς λόγους» επισημαίνει ο Σοφοκλής Χάνος. Στη νεολαία, «είναι η αίσθηση του άτρωτου. Το συναντάμε κυρίως σε ετεροφυλόφιλους εφήβους. Σκέφτονται 'είμαι δυνατός', ο κίνδυνος 'δεν αφορά εμένα', 'αφορά τους γκέι', πράγμα το οποίο είναι πολύ λάθος. Όποιον είναι σεξουαλικά ενεργός τον αφορά όχι μόνο ο HIV, αλλά όλα τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα». Όσον αφορά την κοινότητα των ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες (MSM), προκύπτουν ζητήματα οικειότητας. «Αισθάνονται ένα τείχος μεταξύ αυτών και των συντρόφων τους λόγω του προφυλακτικού. Για πολλούς το σεξ είναι ολοκλήρωση, αυτό το 'γινόμαστε ένα' και το προφυλακτικό είναι εμπόδιο» εξηγεί και προσθέτει: «Άλλοι έχουν ψυχολογικά θέματα που αφορούν δυσλειτουργίες του τύπου 'όταν βάζω προφυλακτικό είναι πολύ δύσκολο να έρθω σε στύση'».
Ο κίνδυνος ως τιμωρία
Η κουλτούρα της πρόληψης όμως σημαδεύεται και από την κοινωνική εισβολή στην ιδιωτική σφαίρα και το στίγμα που φέρουν συγκεκριμένοι σεξουαλικοί προσανατολισμοί. «Στην γκέι κοινότητα συναντάμε θέματα εσωτερικευμένης ομοφοβίας, ανθρώπους που δεν έχουν ακόμη αποδεχθεί τον εαυτό τους» τονίζει ο κ. Χάνος και εξηγεί: "Σε αυτές τις περιπτώσεις, η μη χρήση προφυλακτικού ερμηνεύεται ως αυτοκαταστροφική συμπεριφορά. Επειδή «πιστεύουν ότι κάνουν κάτι που δεν είναι κοινωνικά αποδεκτό, αισθάνονται άσχημα γι' αυτό που είναι και εμπλέκονται σε μη ασφαλές σεξ, διότι ξέρουν ότι κάποια στιγμή πιθανώς θα κολλήσουν, ειδικά αν έχουν τακτική εναλλαγή ερωτικών συντρόφων. Και ο HIV είναι η αυτοτιμωρία τους. Να πω στον εαυτό μου 'καλά έπαθες, είναι η τιμωρία σου που είσαι γκέι'».
Παράλληλα, αρνητικές είναι και οι συνέπειες της απουσίας Σεξουαλικής Αγωγής και Υγείας στα σχολεία. «Συνήθως μπλοκαριζόμαστε από τους διευθυντές και τους συλλόγους γονέων και κηδεμόνων των σχολείων. Οι γονείς εθελοτυφλούν και αγνοούν ότι τα παιδιά τους ξεκινούν σεξουαλικές επαφές ακόμη και στις τουαλέτες των σχολείων, από τα 12, στα διαλείμματα. Και πιστεύουν πως αν μιλήσουμε στα παιδιά τους για το πώς να κάνουν ασφαλές σεξ ή πώς να κάνουν ασφαλή χρήση προφυλακτικού, θα τα επηρεάσουμε και θα τα βάλουμε εμείς σε κάποιον 'κακό δρόμο'».
Η ασφάλεια δεν στερεί την ηδονή
Τα ρίσκα που ενέχει το μη ασφαλές σεξ είναι γνωστά, ωστόσο, όπως επισήμανε ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή», επικαλούμενος πρόσφατες έρευνες, πάνω από το 50% των Ελλήνων δηλώνουν ότι είχαν περιστασιακές ερωτικές σχέσεις σε διάρκεια ενός έτους κατά τις οποίες δεν χρησιμοποιούσαν συστηματικά προφυλακτικό. Στα checkpoints μπορεί κανείς να εξεταστεί για HIV, καθώς και για τις ηπατίτιδες C και B, αλλά και να δεχθεί συμβουλευτική για ασφαλές σεξ.
Το περιβάλλον είναι φιλικό, χαλαρό και καθόλου επικριτικό. Εκεί δεν θα σου πουν τι να κάνεις και τι να μην κάνεις κουνώντας σου το δάχτυλο. Θα σου πουν πώς αυτό που κάνεις να το συνεχίσεις με την ίδια απόλαυση και ηδονή, αλλά με μεγαλύτερη ασφάλεια. Ο επισκέπτης μπορεί να μιλήσει με ειδικούς για διάφορες σεξουαλικές πρακτικές, για το ρίσκο ενέχει η καθεμία από αυτές για πιθανή μετάδοση του εκάστοτε νοσήματος, ώστε να μειωθεί το ρίσκο.
Τεστ ενός λεπτού
Όσον αφορά το τεστ, χρησιμοποιείται η πλέον σύγχρονη και γρήγορη μέθοδος, το rapid testing. «Η διαδικασία είναι όπως αυτή που κάνει ένας διαβητικός προκειμένου να μετρήσει το σάκχαρό του, δηλαδή μια τσιμπιά στο δάχτυλο» εξηγεί ο κ. Χάνος. «Λαμβάνουμε μια - δυο σταγόνες τριχοειδικού αίματος και το αποτέλεσμα βγαίνει μπροστά στα μάτια του ωφελούμενου, μέσα σε μόλις ένα λεπτό». Είναι το ίδιο ευαίσθητο και αξιόπιστο με μια κλασική αιμοληπτική εξέταση και συγκεκριμένα, στην περίπτωση που είναι αρνητικό, η εγκυρότητά του είναι 100%. Στην περίπτωση που το τεστ αντιδράσει και είναι θετικό, η ευαισθησία του ανέρχεται σε ένα ποσοστό της τάξεως του 99,7-99,8%.
Πρόκειται για ένα τεστ αντισωμάτων για τον HIV. «Με όλες τις πρώτες εξετάσεις για τον HIV, δεν βλέπουμε αν έχουμε τον ίδιο τον ιό στον οργανισμό μας, αλλά αν το ανοσοποιητικό μας σύστημα έχει μπει στη διαδικασία να παράξει αντισώματα, 'στρατιωτάκια' δηλαδή, για τον HIV. Ο επίσημος όρος γι' αυτήν την πρώτη εξέταση είναι ο ELISA. Στην περίπτωση που υπάρξει η αντίδραση, το πρωτόκολλο για τον HIV ορίζει ότι πρέπει να ακολουθήσει περαιτέρω επιβεβαιωτική εξέταση, η οποία γίνεται μόνο στο δημόσιο σύστημα υγείας στην Ελλάδα, κάνοντας μια αιματολογική εξέταση που λέγεται Western Blot και πάει ένα βήμα πιο πέρα από την ELISA. Αν αντιδράσει κι αυτή σημαίνει ότι 100% μπορεί να επιβεβαιωθεί ότι είμαστε φορείς του ιού», τονίζει ο κ. Χάνος.
«Περίοδος παραθύρου»
Κάτι που πρέπει να λαμβάνει κανείς υπ' όψιν του όταν επιθυμεί να εξεταστεί είναι η περίφημη «περίοδος παραθύρου». «Καμία μα καμία εξέταση για τον HIV δεν μπορεί να μας δώσει αποτέλεσμα μέχρι τη στιγμή που κάνουμε την εξέταση» σημειώνει ο Σοφοκλής Χάνος. «Και αυτό επειδή, όπως είπαμε, είναι τεστ ανίχνευσης αντισωμάτων. Για να παραχθούν τα αντισώματα, χρειάζεται άλλος χρόνος για κάθε ανοσοποιητικό σύστημα. Το μάξιμουμ αυτής της περιόδου είναι 6-8 εβδομάδες περίπου. Οπότε, όταν κάνουμε ένα τεστ τρίτης γενιάς, όπως το rapid test, αν αυτό βγει αρνητικό, ξέρουμε ότι από τη στιγμή που γεννηθήκαμε, μέχρι και 6-8 εβδομάδες πριν από την εξέταση δεν εκτεθήκαμε στον ιό".
Κλείσε ραντεβού και εξετάσουΤο checkpoint είναι μια πρωτοβουλία της «Θετικής Φωνής» του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος και η χρηματοδότησή του καλύπτεται από οργανισμό AHF που εδρεύει στην Καλιφόρνια. Το "AthCheckpoint" λειτουργεί καθημερινά από Δευτέρα έως και Σάββατο, από τις 12 το μεσημέρι έως τις 8 το βράδυ, ενώ το "ThessCheckpoint" λειτουργεί από Τρίτη έως Σάββατο, από τις 12 το μεσημέρι έως τις 8 το βράδυ.
avgi
