Με τον όρο «ιδρυματισμός», (διάφοροι κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι κτλ), περιγράφουν το εξής σύνδρομο: οι τρόφιμοι ενός ιδρύματος, ενός ασύλου, σταδιακά είτε χάνουν, είτε λειαίνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και αποκτούν ένα κοινό χαρακτηριστικό...Ο τρόπος που αντιλαμβάνονται τον κόσμο, ο τρόπος που σχετίζονται μεταξύ τους και ο τρόπος που εν τέλει συμπεριφέρονται, υπερκαθορίζεται από τους κώδικες που επιβάλλει το ίδιο το ίδρυμα.
Εξηγήσεις στο παραπάνω σύνδρομο εμφανίστηκαν κατά καιρούς πολλές. Κοινή τους συνισταμένη ήταν ο εγκλεισμός. Οι τρόφιμοι των ιδρυμάτων - ασύλων, καθώς παραμένουν έγκλειστοι και αποκλεισμένοι από το κοινωνικό τους περιβάλλον, αλλά και εν γένει από τον υπόλοιπο κόσμο, σταδιακά «ξεχνούν» τον κόσμο αυτό. Αποκομμένοι από λοιπές παραστάσεις, εισπράττοντας μόνο τις εντός του ιδρύματος παραστάσεις (τις οποίες συχνά φροντίζει να τις σκηνοθετεί η διοίκηση του ιδρύματος), οι τρόφιμοι υιοθετούν τους κώδικες του ιδρύματος και τους αναπαράγουν.
Αρκετά χρόνια πριν, κάποιοι από τους προοδευτικούς επί του ζητήματος «ειδικούς» (με δεδομένη την απέχθειά μας απέναντι σε οποιονδήποτε «ειδικό») κατήγγειλαν τον ιδρυματισμό ως μία ακόμη αιτία αναπαραγωγής κοινωνικών ρόλων και μάλιστα των κοινωνικών ρόλων που αφορούν τους ανά την γη αποκλεισμένους. Λέγανε αυτοί οι τύποι ότι εγκληματίες και τρελούς παράγουν τα σχετικά ιδρύματα, οι φυλακές και τα τρελάδικα. Και πρότειναν να «ανοίξουν» τα ιδρύματα. Έλεγαν ότι «τα τείχη» πρέπει να πέσουν.
Έλεγαν πως αν οι τρόφιμοι δεν είναι έγκλειστοι, αν έρχονται σε επαφή με τον πραγματικό κόσμο, τότε θα μπορέσουν να θεραπευθούν. Να σημειώσουμε απλώς ότι τις προτάσεις αυτές τις πήραν πολύ στα σοβαρά οι κάθε λογής εξουσίες, πάνω και σε αυτές στήριξαν την τελειοποίησή τους.
Δεν θα εξετάσουμε εδώ γιατί τα παραπάνω αποδείχτηκαν ιστορικά (και ήταν όντως εξ αρχής) μπούρδες....
Ωστόσο έχει ένα ενδιαφέρον ο παραλληλισμός των αιρετών με τους τρόφιμους ιδρυμάτων.
Τα ευαγή ιδρύματα της ΤΑ, δεν περιορίζονται φυσικά στα στενά όρια του ασύλου. Τα ιδρύματα αυτά απλώνονται μέσα στον ιστό της πόλης. Μ' αυτήν την έννοια τα ιδρύματα αυτά δεν περικλείονται από κάγκελα. Έχουν όμως πολλά και καλά στεγανά. Οι τρόφιμοι, στην περίπτωσή μας οι αιρετοί, μπορούν να διαβιούν μέσα στα ιδρύματα χρόνια ολόκληρα, ανακυκλώνοντας τις παραστάσεις της τοπικής ζωής.
Οι τρόφιμοι, αν και κυκλοφορούν ελεύθερα μέσα στην πόλη (σε συγκεκριμένα σημεία της είναι η αλήθεια) μοιάζουν με έγκλειστους. Μόνο που έχουν διαλέξει τον εγκλεισμό τους, μόνο που είναι περήφανοι γι' αυτόν.
Καθώς λοιπόν οι τρόφιμοι - αιρετοί, αποκόβονται από τον υπόλοιπο κόσμο, καθώς ανακυκλώνουν τις παραστάσεις του ιδρύματος εντός του οποίου διαβιούν, αρχίζουν και χάνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, σφραγίζονται από την ταυτότητα του αιρετού. Παθαίνουν το σύνδρομο του αιρετού. Όμως οι παραστάσεις που ανακυκλώνουν (προκειμένου να διαμορφωθούν ως αιρετοί) είναι απόλυτα υπαγορευμένες από την «διοίκηση» του ιδρύματος, από τους νταβάδες της ζωής τους: την οικογένεια, το κράτος, το κόμμα, τους πελάτες ψηφορόρους.
Έτσι, μέσα στη γυάλα του κτιρίου της Κοραή μπορούν να χωνεύονται διάφορες ετερότητες. Αρνήσεις και καταφάσεις είτε ξεκινούν, είτε καταλήγουν εναλλακτικές εκδοχές της δημοτικής ταυτότητας, εναλλακτικές εκδοχές του τοπικού βλαχοlifestyle.
Χρειάζεται λοιπόν μια διαδικασία από - ασυλοποίησης, για όσους τουλάχιστον τροφίμους φιλοδοξούν να διατυπώσουν ένα ριζοσπαστικό λόγο και να επιχειρήσουν να τον πραγματώσουν. Χρειάζεται μια γνωριμία και εμπλοκή με τον πραγματικό κόσμο, αυτόν που βρίσκεται έξω από το ίδρυμα, έξω από τη γυάλα της Κοραή. Χρειάζεται μία γνωριμία και εμπλοκή με τις αντιθέσεις και τις αντιφάσεις του. Είναι η εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση.
@ Απο-ασυλοποίηση ΤΩΡΑ στην γυάλα της Κοραή! Άντε και περαστικά...
