Οι ΗΠΑ έθεσαν ξεκάθαρη προθεσμία έως το 2027 για την ανάληψη του μεγαλύτερου μέρους της συμβατικής άμυνας του ΝΑΤΟ από ευρωπαϊκές χώρες, σύμφωνα με δηλώσεις αξιωματούχων του Πενταγώνου σε διπλωματικές αντιπροσωπείες που συναντήθηκαν... στην Ουάσινγκτον.
Το μήνυμα μεταφέρθηκε κατά τη διάρκεια συναντήσεων που επικαλείται το Reuters και περιλάμβανε αίτημα για σημαντική ενίσχυση ευρωπαϊκών δυνατοτήτων σε τομείς όπως η συλλογή και διαχείριση πληροφοριών, τα συστήματα πυραύλων, τα μέσα επιτήρησης και αναγνώρισης καθώς και η ανάπτυξη σχετικών υποδομών. Η πρόταση, όπως παρουσιάστηκε από στελέχη του Πενταγώνου που χειρίζονται τις πολιτικές του ΝΑΤΟ, σηματοδοτεί μια ενδεχόμενη ανακατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης που θα αλλάξει ριζικά τη δομή συνεργασίας στους βασικούς στρατιωτικούς εταίρους. Η μετατόπιση θα απαιτήσει επίσης επαναπροσδιορισμό των ρόλων στις υπηρεσίες πληροφοριών και στις δορυφορικές ικανότητες, προσαρμογή προτύπων διαλειτουργικότητας και νέα επιχειρησιακά σχέδια για την κατανομή δυνάμεων στην Ευρώπη.
Αμερικανοί αξιωματούχοι ξεκαθάρισαν ότι η Ουάσινγκτον δεν θεωρεί ικανοποιητική την πρόοδο των ευρωπαϊκών κρατών μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022 και προειδοποίησαν πως, αν δεν τηρηθεί η προθεσμία του 2027, οι ΗΠΑ ενδέχεται να σταματήσουν να συμμετέχουν σε ορισμένους μηχανισμούς συντονισμού του ΝΑΤΟ. Στο Κογκρέσο έχουν ήδη εκφραστεί ανησυχίες για την ετοιμότητα και τις συνέπειες μιας γρήγορης μεταβίβασης αρμοδιοτήτων, ενώ οι ίδιοι αξιωματούχοι παραδέχονται ότι δεν έχουν ορίσει σαφή κριτήρια μέτρησης της «ευρωπαϊκής προόδου». Στο Κογκρέσο υπήρξαν αναφορές για πρακτικούς δείκτες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, όπως αριθμός διαθέσιμων μονάδων, ώρες επιτήρησης, αποθέματα πυρομαχικών και χρόνοι απόκρισης, αλλά οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι ακόμη δεν έχει συμφωνηθεί ενιαίο πλαίσιο μέτρησης. Δεν έχει διευκρινιστεί εάν το χρονοδιάγραμμα αντανακλά επίσημη γραμμή της διακυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ ή αποτελεί πρωτοβουλία συγκεκριμένων στελεχών του Πενταγώνου, και στην Ουάσινγκτον καταγράφονται σημαντικές διαφωνίες για το βαθμό και το είδος της αμερικανικής ανάμειξης στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες και αξιωματούχοι απαντούν ότι το χρονοδιάγραμμα είναι πρακτικώς ανέφικτο, επισημαίνοντας ότι απαιτούνται όχι μόνο χρηματοδοτήσεις αλλά επενδύσεις σε παραγωγική ικανότητα, αλυσίδες εφοδιασμού, εκπαίδευση προσωπικού και συντήρηση συστημάτων. Οι καθυστερήσεις στην παραγωγή στρατιωτικού εξοπλισμού, οι χρόνοι παράδοσης για σύγχρονα οπλικά συστήματα και η εξάρτηση από ανώτερες υπηρεσίες πληροφοριών που παρέχουν σήμερα οι ΗΠΑ καθιστούν δύσκολη την πλήρη αντικατάσταση κρίσιμων ικανοτήτων μέσα σε λίγα χρόνια.
Εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ δήλωσε ότι τα κράτη-μέλη έχουν αρχίσει να αναλαμβάνουν μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης και ότι υπάρχει αναγνώριση της ανάγκης για περισσότερες επενδύσεις, χωρίς όμως να σχολιάσει το 2027 ως ρεαλιστικό στόχο. Το Πεντάγωνο και ο Λευκός Οίκος απέφυγαν να σχολιάσουν, ενώ ευρωπαϊκές πρωτεύουσες συνεχίζουν τις εσωτερικές συζητήσεις για τον τρόπο με τον οποίο θα διαμορφώσουν προγράμματα, προμήθειες και επίπεδα συνεργασίας που να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις. Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν αποδεχθεί την αύξηση του μεριδίου ευθύνης τους και έχουν δεσμευτεί για σημαντικές αυξήσεις στις αμυντικές δαπάνες, αλλά αξιωματούχοι επισημαίνουν ότι οι χρηματοδοτήσεις πρέπει να συνοδευτούν από σχέδια για εκπαίδευση, συντήρηση, πιστοποίηση και μακροχρόνιες αλυσίδες εφοδιασμού.