Ο Ερντογάν έχει καταφέρει, με τη στάση του, να αποκτήσει πολλούς αντιπάλους στην ευρύτερη τουρκική γειτονιά τα...
τελευταία χρόνια.
Το καθεστώς Σίσι στην Αίγυπτο, το καθεστώς Ασαντ στη Συρία, το Ιράν, η κυβέρνηση του σιίτη αλ-Αμπάντι στο Ιράκ, η Αρμενία, οι Κούρδοι σε Ιράκ και Συρία... σχεδόν όλοι οι γείτονες της Τουρκίας αντιμετωπίζουν πλέον την Αγκυρα ως εν δυνάμει «εχθρό».
Οσο για το καθεστώς Ερντογάν, αυτό συνεχίζει να ρίχνει λάδι στη φωτιά της έντασης, έχοντας εν τω μεταξύ περάσει από χίλια κύματα στις σχέσεις του με τους «έξω».
Από την πολιτική των μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες (2004), έμελλε να περάσει στη φάση των νεο-οθωμανικών βλέψεων σε βάρος των γειτόνων (2009), και από τη σουνιτοποίηση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής (μετά το 2011) στην εποχή των... μηδενικών φίλων και των πολλών εχθρών εν έτει 2017.
Νέο επεισόδιο στην τουρκική κόντρα με τους «έξω»: η διαφαινόμενη ρήξη στις σχέσεις μεταξύ Αγκυρας και Τεχεράνης. Ξεκινώντας από τα μέσα Φεβρουαρίου (και την περιοδεία Ερντογάν στα σουνιτικά βασίλεια του Κόλπου), η τουρκική ηγεσία έχει εξαπολύσει ένα μπαράζ φραστικών επιθέσεων κατά του Ιράν.
Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος έκανε την αρχή κατηγορώντας την Τεχεράνη για «περσικό εθνικισμό». Παίρνοντας τη σκυτάλη, ο πρωθυπουργός Γιλντιρίμ κατήγγειλε ως «σεχταριστικές» τις ιρανικές κινήσεις στο μέτωπο της Συρίας. Ανεβάζοντας τους τόνους, ο ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου κατηγόρησε ανοιχτά το Ιράν, από το βήμα της διεθνούς Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, ότι «απειλεί τη σταθερότητα» στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. «Το Ιράν θέλει να κάνει τη Συρία και το Ιράκ σιιτικά», διακήρυξε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας.
Απάντηση
Η απάντηση από την Τεχεράνη ήρθε άμεση και σκληρή. «Εκείνοι που ανώριμα ονειρεύονται να χτίσουν τη δική τους αυτοκρατορία και έχουν στο παρελθόν στηρίξει τρομοκρατικές ομάδες... θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι για την ανασφάλεια και την αστάθεια στην περιοχή υπεύθυνος δεν είναι κανένας άλλος πέρα από τους ίδιους. Μη δοκιμάζετε την υπομονή μας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ιρανικού ΥΠΕΞ... προκαλώντας διπλωματικό επεισόδιο.
Είναι προφανές ότι οι διαχωριστικές γραμμές στο μέτωπο της Συρίας αναδιατάσσονται, λίγα 24ωρα προτού ξεκινήσει ο νέος γύρος ειρηνευτικών συνομιλιών αύριο στη Γενεύη. Είναι προφανές επίσης ότι οι Τούρκοι αποκτούν πια ολοένα περισσότερους εχθρούς στην περιοχή.
Για τον Ασαντ και τους Κούρδους, η τουρκική στρατιωτική εισβολή στη Συρία αποτελεί «αιτία πολέμου» και «υπαρξιακή απειλή». Στο ίδιο πνεύμα, η κυβέρνηση του Ιράκ διαδηλώνει την ενόχλησή της ενάντια στις κινήσεις των Τούρκων κοντά στη Μοσούλη.
Οι Αρμένιοι, από την άλλη, κατηγορούν και αυτοί το καθεστώς Ερντογάν για «παρεμβάσεις» στο θέμα του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Οσο για τους Ρώσους, αυτοί παρακολουθούν... με το δάχτυλο στη σκανδάλη την Αγκυρα να απομακρύνεται από τον άξονα Ρωσίας-Ιράν και να επιστρέφει στο άρμα των ΗΠΑ. Για τον Τραμπ, άλλωστε, «η Τεχεράνη είναι ο μεγαλύτερος σπόνσορας της τρομοκρατίας σήμερα στον κόσμο».
Συμφωνία
Ρώσοι, Τούρκοι και Ιρανοί είχαν ωστόσο συμφωνήσει τον περασμένο Δεκέμβριο στην Αστάνα σε ένα μοντέλο εκεχειρίας για τη Συρία, με τους ίδιους ως «εγγυητές». Το εν λόγω μοντέλο δείχνει πλέον να οδεύει προς κατάρρευση, καθώς η Τουρκία αλλάζει «τροπάρι» δίνοντας προτεραιότητα στις σχέσεις με τους σουνίτες του Κόλπου.
Μένει να φανεί πώς θα αντιδράσουν Μόσχα και Τεχεράνη στα νέα δεδομένα. Κρίνοντας από τα πρώτα «δείγματα», οι διαθέσεις είναι σκληρές.
Στο Ιράν, οι Φρουροί της Επανάστασης βγήκαν χθες και διακήρυξαν με νόημα «ότι οι δυνάμεις τους μπορούν να πλήξουν εχθρούς σε απομακρυσμένες περιοχές». Λίγες ημέρες νωρίτερα, ρωσικές δυνάμεις είχαν όντως πλήξει αλλά «κατά λάθος» τουρκικό στόχο στη Συρία. ethnos
